"Wiśniowy sad" powstał na rok przed śmiercią Czechowa; obecna w sztuce atmosfera nostalgii pozwala interpretować utwór w perspektywie egzystencjalnych udręczeń.

Skrajne efekty związane z możliwością takiej interpretacji objawiły się kilkanaście lat temu w Teatrze Wybrzeże. Krzysztof Babicki wykreował w Gdańsku spektakl, w którym bohaterowie dramatu jawili się jako ludzie do cna wypaleni, zdepersonalizowani. "Wiśniowy sad" jest sztuką o konwulsjach zmierzającej ku zagładzie epoki. Tak też, przed upadkiem radzieckiego imperium, odczytał ją Anatolij Efros. Jego inscenizacja w moskiewskim Teatrze na Tagance była niepohamowanym biegiem rodziny Raniewskich ku katastrofie. "Wiśniowy sad" jest również sztuką o poezji odchodzącego piękna. Wszelkie płynące stąd konsekwencje ujawnił Giorgio Strehler. Scenę Teatru Piccolo zalał barwami jesieni; brodziły w nich cudowne kobiety opromienione światłami zachodzącego słońca. Wreszcie "Wiśniowy sad" to sztuka o trudach codziennego bytowania, o pieniądzach, długach, traceniu majątku. Ta ostatnia warstwa utworu we wszystkich wymienionych inscenizacjach zaznaczała swoją