,,Maszyna do liczenia" Elmera Rice 'a, jedna z ostatnich premier Teatru Nowego, stawia nam pytania z gatun­ku małych i wielkich jednocześnie: jaki jest sens każdej ludzkiej egzystencji, także tej, która nie spełnia się w wiel­kim uczuciu i pozbawiona jest radości tworzenia czy przewodzenia innym? Skąd przychodzimy? Dokąd idziemy? Jak pozostać uczciwym, jednocześnie wyłamując się z ograniczeń, jakie za cenę bezpieczeństwa i sytości, nakłada na nas cywilizacja? Autor tej sztuki, Amerykanin z po­czątku XX wieku, przewidział niejako wszystkie nasze problemy. Żałosne pró­by zerwania z szarością żywota powsze­dniego, heroiczne próby odnalezienia w schematyzmie zachowań i kontaktów międzyludzkich jakiegoś współtrwania, tak istotnego szczególnie w tym momen­cie, kiedy załamuje się konstrukcja czyjejś egzystencji: traci się pracę, popełnia czyn niezgodny z wyznawanym syste­mem wartości itp. Wszystko to przeka­zuje się nam zarówno w tonacji s