Autorzy

Trwa wczytywanie

Władysław Ludwik Anczyc

ANCZYC WŁADYSŁAW LUDWIK, pseud. Kazimierz Góralczyk, ur. 12 grudnia 1823 w Wilnie, zm. 28 lipca 1883 w Krakowie,

pisarz dla dzieci i ludu, poeta, dramatopisarz, tłumacz.

Porzucił drogę naukową w dziedzinie farmacji dla prac literackich; od 1826 przebywał stale w Krakowie, prócz pobytu 1858-67 w Warszawie, gdzie m.in. redagował 1861–66 — „Kmiotka”, 1865–66 „Przyjaciela Dzieci”, 1859–63 kalendarze Józefa Ungra oraz współpracował z czasopismami i z Encyklopedią powszechną Samuela Orgelbranda. Z patriotycznej poezji Anczyca, uczestnika powstania krakowskiego 1846, dużą popularność zdobyły: wiersz o Edwardzie Dembowskim Emisariusz (1848), poemat Tyrteusz (1861) oraz Pieśń strzelców (1862; inc. „Hej strzelcy wraz! nad nami orzeł biały”) i Śpiew kmieci polskich ze zbioru Pieśni zbudzonych (powst. 1863, ogł. 1908), z twórczości dramatycznej — Kościuszko pod Racławicami (1881). Utwór ten, podobnie jak obrazki dramatyczne o tematyce ludowej (Chłopi arystokraci, wyst. 1849, Łobzowianie 1854, Flisacy 1855, Błażek opętany 1856), propaguje solidaryzm narodowy i konserwatywne koncepcje w kwestii chłopskiej; w Emigracji chłopskiej (wyst. 1876, wyd. 1877) Anczyc wprowadził do literatury jeden z żywotnych problemów współczesnej wsi polskiej, podjęty później przez Sienkiewicza i Konopnicką.

Dla ludu i dzieci, obok elementarzy i książeczek dla początkujących czytelników, wydał m.in. Dzieje Polski w 24 obrazkach (1863, wielokrotne wznowienia) oraz przekłady i przeróbki: Przypadków Robinsona Kruzoe Daniela Defoe (1868), Ducha puszczy Robert Montgomery’ego Birda (1872) i inne.

W 1875 zakupił niewielką drukarnię, którą przekształcił w poważny zakład, znany z wysokiego poziomu sztuki drukarskiej, rozbudowany nast. przez syna (Anczyc Wacław Zygmunt).

Bibliografia

Życie i pisma, oprac. i zarys monogr. M. Szyjkowski, t. 1–6, Kr. 1908; Poezja patriotyczna i Kościuszko pod Racławicami, oprac, i wstęp J.S. Bystroń, Kr. 1924 BN I 69; Obrazki dramatyczne ludowe, jw. BN I 78. SPKP (I. Aleksandrowicz, Z. Rybska); R. GÓRSKI Dramat ludowy XIX wieku. W. 1969.

Ryszard Górski

Źródło: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, PWN, Warszawa 1984–1985. Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów użytych w źródłowej publikacji.

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji