Anna Straus
STRAUS Anna, 1° v. Iwaszkiewicz, 2° v. Burghardt (20 VI 1829 Warszawa - 2 IX 1912 Warszawa), tancerka. Była córką Henryka S. i Rozalii z Langów, siostrą -> Karoliny S. i -> Pauliny S. Jako uczennica warsz. szkoły baletowej wystąpiła 27 II 1837 w "Gabinecie figur mechanicznych". Pierwszą dziecinną rolę, Motylka ("Jeniusz różowy"), otrzymała 1 I 1839, a 13 I tego roku tańczyła Kupida ("Mars i Flora"). Ok. 1844 przyjęta została do zespołu baletu t. warsz., pracowała pod kier. F. Taglioniego. 5 IX 1846 tańczyła swą pierwszą wielką partię - Diabełka ("Diabełek kulawy"). Po ustąpieniu ze sceny K. Turczynowiczowej (1853) dzieliła ze swą siostrą Karoliną S. stanowisko pierwszej tancerki. "Ruchy jej posiadają zupełną giętkość i swobodę, taniec odznacza się elegancją i starannym wykończeniem. Co do mimiki, ta jest bardzo trafna i ożywiona" - pisał recenzent "Gazety Codziennej". Żywy temperament, doskonale opanowana technika, wszechstronność talentu i świetne warunki zewnętrzne pozwalały jej z równym powodzeniem tańczyć partie klasyczne Sylfidy ("Sylfida") czy Hrabiny ("Hrabina i wieśniaczka"), dram. w rodzaju Margrabiny Sampietri ("Marco Spada") i Paquity ("Paquita") oraz charakterystyczne, jak np. Asmodea ("Asmodea") i Zośka ("Wesele w Ojcowie"). 19 VIII 1859 wyszła za Michała Iwaszkiewicza i przez pewien czas występowała pod nazwiskiem męża. Opuściła scenę 1 I 1861. Tabl. 74.
Bibl.: Pudełek: Warsz. balet romantyczny (il.); Gaz. codz. 1858 nr 143; Kur. warsz. 1912 nr 298; Akt ślubu, katedra Św. Jana Warszawa (wg informacji S. Dąbrowskiego); Chomiński; Jasiński.
Ikon.: K.J. Kaniewski: S. i Karolina Straus, olej, ok. 1853 - MN Warszawa (Wilanów); J. Simmler, J. Melcher: S. w roli (Artyści baletu sceny warszawskiej 1853), lit. - MNWarszawa, MTWarszawa; Fot. w rolach-MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
