Osoby

Trwa wczytywanie

Stanisław Nowakowski

NOWAKOWSKI Stanisław (1798 - 23 XI 1862 Grod­no), aktor, dyr. teatru. Był mężem -> Anny N. Od 7 X 1826 do poł. 1827 grał w t. wileńskim. Na wiosnę 1828 przybył z Grodna do Siedlec, skąd po występach wrócił na Litwę. W 1829 prowadził własny zespół w Siedlcach; następnie od czerwca do końca września tego roku występował gościnnie w zespole K. Nowiń­skiego w Zamościu i grał m.in. Barona ("Zmyślone niewiniątko"), Gubernatora ("Zdobycie twierdzy Regio"). W sez. 1829/30 prawdopodobnie był dyr. t. w Grodnie. W sez. 1830/31 kierował zespołem teatr. występującym w Białymstoku, Brześciu Litewskim, Świsłoczy, Grod­nie i Mińsku Litewskim, w 1831 w Nieświeżu (wrze­sień), w 1832 w Rosiejnach (luty), Słonimiu (lipiec), a także prawdopodobnie w Łowiczu (sierpień) i Płocku (wrzesień). Od 1833 do 1836 był dyr. t. w Grodnie (okresowo z J. Szymańskim); w okresach letnich z ze­społem swego t. odwiedzał inne miejscowości: w 1833 Kobryń (czerwiec-sierpień), w 1834 Brześć Litewski (kwiecień i maj), Kobryń (czerwiec i lipiec), Zelwę (sierpień) i Białystok, w 1836 Brześć Litewski (od poł. czerwca do września), Zelwę (sierpień) i Świsłocz (sier­pień i wrzesień). W drugiej poł. 1836 należał do zespołu t. w Wilnie; wchodził tam wraz z J. Rogowskim i J. Surewiczem w skład dyrekcji t. polskiego. Od 1837 znowu prowadził własny zespół, z którym występował w tym roku w Wołkowysku (początek kwietnia) i Brześciu Li­tewskim (lipiec-październik), a w czerwcu 1838 prawdo­podobnie w Mińsku Litewskim. Od czerwca 1839 był dyr. T. Skarbowego w Grodnie i w 1840 wyjeżdżał z zespołem grodzieńskim na występy, m.in. do Brześcia Litewskiego (kwiecień-czerwiec), Druskiennik, Świsło­czy (sierpień-wrzesień) i Lidy (październik-listopad). Prawdopodobnie od 1842 znowu prowadził t. w Grod­nie i w okresach letnich wyjeżdżał z zespołem na wystę­py do innych miast, najczęściej do Druskiennik; nie­kiedy grał też na scenie wił., m.in. w maju 1842 i lutym 1843. Od ok. 1844 występował w Wilnie iw 1844 lub 1845, po rozdzieleniu się zespołu t. wił. na dwie części, N. wraz z Rezgolem (Rezgołem) kierował zespołem, który występował w gmachu wil. ratusza; grano wtedy w języku rosyjskim, a w grudniu 1845 połączono się z zespołem grającym po polsku pod kier. J. Surewicza. W 1847 N. występował w zespole W. Błażejewicza w
Druskiennikach. W 1848 był znowu dyr. t. w Grodnie (na pewno w listopadzie i grudniu tego roku; być może dłużej). Od 1852 do lipca 1853 prowadził zespół razem z P. Ratajewiczem, m.in. w Terespolu (do sierpnia 1852), Kownie i Grodnie. Od 1853 do 1859 był po­nownie dyr. t. grodzieńskiego (dawał przedstawienia w języku pol. i ros.); z Grodna wyjeżdżał z zespołem na występy: w 1853 do Kobrynia i Brześcia Litewskiego (grudzień), w 1854 do Brześcia Litewskiego, w 1856 do Brześcia Litewskiego (luty) i Białegostoku, w 1858 do Białegostoku (czerwiec), Pińska i Kobrynia, w 1859 znowu do Brześcia Litewskiego. Po 1859 osiadł w Grod­nie; mieszkał tam do śmierci.
S. Krzesiński pisał o aktorstwie N.: "Był to przeważnie komik, ale niezmiernie grający na efekt i miał tę zasadę, że wchodząc na scenę musiał z publiczności wycisnąć brawa". Lubił się popisywać w rolach "polonusów" w komediach. Grał m.in. Cześnika ("Zemsta"), Majora ("Pan Geldhab"), Orgona ("Dożywocie"), Radosta ("Śluby panieńskie"), Kapitana ("Okno na pierwszym piętrze"), Barona ("Stara romantyczka"). Zasłużył się jako wielo­letni organizator i dyr. t. pol. na Litwie i Białorusi, wytrwały mimo ciągłych trudności finansowych i orga­nizacyjnych.
Bibl.: Krzesiński: Koleje życia s. 66, 69-70, 366, 385-387; Miller: Teatr i muzyka na Litwie s. 201, 220; Rulikowski: Teatr na Litwie s. 61, 69, 72, 77; Kur. warsz. 1856 nr 42; Na­sza Scena 1937/38 nr 5 (S. Dąbrowski); Nowiny 1854 nr 1; Afisze, Tow. Przyjaciół Nauk Poznań.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji