Emil Młynarski
MŁYNARSKI Emil Szymon (18 lipca 1870, Kibarty na Suwalszczyźnie – 5 kwietnia 1935, Warszawa),
dyrygent, dyrektor teatru
Był synem Kazimierza Młynarskiego i Fryderyki z Birnbrodtów. Studiował w konserwatorium w Petersburgu. Początkowo występował jako skrzypek, później jako dyrygent. W 1893–97 wykładał w konserwatorium w Odessie. 16 lipca 1895 ożenił się z Anną Talko-Hryncewicz.
23 marca 1898 dyrygował po raz pierwszy przedstawieniem Carmen w Teatrze Wielkim w Warszawie. Od 13 września tego roku zaangażowany został jako dyrygent opery Warszawskich Teatrów Rządowych. Dyrygował tam m.in. operami Halka, Goplana, Hrabina, Faust, Aida, Widma, Lohengrin, Verbum nobile. 1 lutego 1902 został mianowany głównym reżyserem opery. Stanowiska tego jednak nie przyjął i od 1 lipca 1902 zrezygnował zarówno ze stanowiska reżysera jak i dyrygenta WTR poświęcając się pracy w nowo utworzonej Filharmonii Warszawskiej, a później także w Instytucie Muzycznym. W 1907–18 występował jako dyrygent za granicą, głównie w Anglii i w Rosji. W 1918 wrócił do Polski i wkrótce objął dyrekcję Konserwatorium Warszawskiego.
W kwietniu 1919 powierzono mu opiekę artystyczną nad wiosennym sezonem operowym, a w lecie tego roku powołany został na stanowisko dyrektora Teatru Wielkiego. Dyrekcję swą rozpoczął 14 września 1919 przedstawieniem Halki. Dyrygował później m.in. operami Fidelio, Walkiria, Tristan i Izolda, Carmen, Hagith, Pieśni Hafiza, Król Roger, Gianni Schicchi, Lakme, Uprowadzenie z seraju. Do repertuaru Teatru Wielkiego wprowadził wiele nieznanych dotychczas oper polskich, m.in. Karola Szymanowskiego, a także obcych, m.in. Richarda Wagnera i Richarda Straussa. (Za jego dyrekcji odbyło się piętnaście premier nowych oper polskich i dwadzieścia cztery oper obcych.) Na stanowisku dyrektora Teatru Wielkiego pozostał do września 1929, następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Po powrocie do kraju dyrygował 26 grudnia 1931 przedstawieniem Halki w Teatrze Wielkim, a w sezonie 1932/33 wchodził w skład kierownictwa zrzeszenia artystów opery warszawskiej.
Bibliografia
Błaszczyk: Dyrygenci (il. i ikon.); J. Mechanisz: Emil Młynarski, Warszawa 1970 (bibl., il.); SMP.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, PWN, Warszawa 1973. Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów stosowanych w źródłowej publikacji.
