Osoby

Trwa wczytywanie

Petronela Majewska

MAJEWSKA Petronela Helena, 1° v. Kirkorowa, 2° v. Pióro-Dębińska (23 V 1828 Stara Wieś pow. Rawa - 5 I 1900 Witebsk), aktorka. Była córką Ignacego M., dzierżawcy dóbr, i Ludwiki z Wierzbickich. Uczyła się w warsz. Szkole Dramatycznej. W 1843-46 występo­wała w Wilnie i z zespołem t. wil. wyjeżdżała na wystę­py, m.in. do Druskiennik. W t. wil. grała początkowo role chłopięce, naiwne i liryczne, m.in. Józefka ("Niedo­rostek"), Pazia ("Henryk II" A. Dumasa-ojca), później także amantki, m.in. Julię ("Romeo i Julia"), Pannę de Belle Isle ("Panna de Belle Isle"). Dzięki zdolnościom (swobodna gra, dobra wymowa) i urodzie (ciemnowło­sa i przystojna, choć niskiego wzrostu), szybko stała się ulubienicą publiczności. W 1845 łub 1846 poślubiła Adama Honorego Kirkora, archeologa, wydawcę, redaktora i recenzenta teatr. z Wilna, i w 1846 opuściła na dwanaście lat scenę. Powszechnie znany, trwający kilka lat jej romans z poetą W. Syrokomlą spowodował rozstanie z mężem i przeniesienie się M. w 1857 do Krakowa, gdzie od 5 II 1858 zaczęła ponownie wystę­pować na scenie. W t. krak. cieszyła się ogromnym powodzeniem, grając główne role w dramatach, m.in. Amelię ("Mazepa"), Tysbe ("Angelo Malipieri"), role tyt. w "Adriannie Lecouvreur", "Esmeraldzie", "Jadwidze" A. Przezdzieckiego, w których wyróżniała się wg Estreiche­ra "wielką naturalnością, spokojem i cieniowaniem". Z zespołem t. krak. wyjeżdżała do 1860 na występy do Poznania (m.in. 1858), Kalisza, Lublina, Łodzi, Piotrkowa. W 1860 wycofała się ze sceny i w poł. tego roku zamieszkała w Warszawie. Tu brała udział w przygotowaniach do powstania styczniowego, a w czasie samego powstania była kurierką i agentką Rządu Narodowego (od listopada 1863 łączniczką Romualda Traugutta). Aresztowana 11 IV 1864, była następnie więziona, sądzona przez Sąd Wojenny Po­lowy i skazana na osiem lat ciężkich robót na Syberii. Wywieziona została do Usolja pod Irkuckiem, gdzie pracowała w warzelniach soli. Po amnestiach, w 1867 zamieszkała w Irkucku, gdzie zaczęła występować w miejscowym t., lecz nie spotkawszy się z powodze­niem poniechała na zawsze występów. W Irkucku po­ślubiła zesłańca z Mohylewszczyzny Antoniego Pióro-Dębińskiego, z którym po powrocie z zesłania osiedliła się w jego rodzinnych stronach. W ostatnich latach życia, już jako wdowa, mieszkała w Witebsku.
Bibl.: PSB XII (F. Ramotowska; tu bibl.); Estreicher: Teatra; Literackie przystanki nad Wartą..., Poznań 1962 (M. Witkow­ski); Moniuszko: Listy; Gaz. teatr. 1843 nr 54, 55; Wiad. 1962 nr 873/4, 1965 nr 1029/30 (S. Kirkor); Akt urodzenia, parafia Biała Rawska.
Ikon.: Fot. pryw. - Muzeum WP Warszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji