Jan Krzesiński
KRZESIŃSKI Jan Chrzciciel Felicjan (24 VI 1770 Chełm - 8 I 1847 Warszawa), aktor, śpiewak. Na początku działalności używał podobno nazwiska Krześliński. Był synem Wojciecha i Anny K., ojcem -> Feliksa K., -> Matyldy K. i -> Stanisława K. Uczył się w Lublinie, a następnie w Warszawie. Kiedy śpiewał w chórze kościelnym, zwrócił na siebie uwagę króla Stanisława Augusta, który polecił umieścić go w "nadwornej muzyce". Wg M. Chomińskiego od 1789 występował w T. Narodowym w Warszawie. W 1794 wyjechał na Wołyń, gdzie był komisarzem w dobrach Orzeszków. Do zespołu W. Bogusławskiego wstąpił prawdopodobnie we Lwowie; razem z nim przeniósł się w 1799 do Warszawy i do 1839 występował w t. warsz. (jako drugi tenor); brał udział w wyjazdach zespołu do Poznania, Kalisza, Białegostoku, Krakowa (1809). W 1835 otrzymał emeryturę. Ostatni raz wystąpił 23 III 1839 na scenie T. Wielkiego w roli Wieśniaka ("Precjoza"). Żonaty był dwukrotnie; drugą jego żoną była Felicja z Deręgowskich. Należał do masonerii.
Był cenionym aktorem i śpiewakiem operowym (miał czysty, dźwięczny, wysoki głos tenorowy). Najwybitniejszą jego rolą był Janek ("Krakowiacy i Górale"). Śpiewał także partie tenorowe w operach "Axur" i "Flet czarnoksięski" oraz partie Matysa ("Intryga w oknach"), Titzikana ("Lodoiska"), Porucznika ("Szkoła zazdrosnych"). W komediach i dramatach grał najczęściej role chłopów, Żydów i służących, takie jak: Diego ("Inez de Castro"), Lokaj ("Pan Geldhab"), Jakub ("Nienawiść ludzi i żal"); jako aktor miał jednak mniejsze powodzenie niż jako śpiewak. Był również cenionym nauczycielem śpiewu i gry na fortepianie oraz kompozytorem muzyki kościelnej.
Bibl.: Krzesiński: Koleje życia s. 15, 17 (il.), 33, 487; PSB XV (Z. Wilski); Szwankowski: Teatr Bogusławskiego; Kłosy 1883 nr 929 (il.); Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
