Osoby

Trwa wczytywanie

Józef Prohazka

PROHAZKA, Prohaska, Prochaska, Józef Stanisław (31 VIII 1842 Warszawa - 17 IV 1876 Płock), śpiewak, aktor. Był synem muzyka orkiestry t. warsz. Wacława P. i Heleny z Jezierskich, bratem -> Stanisława P. I -> Wacława P., mężem - Florentyny Wyszkowskiej. Uczeń warsz. Szkoły Dramatycznej. Śpiewu uczył się u J. Quattriniego. W 1860 występował jako chórzysta operowy w t. warsz.; 8 VII 1860 debiutował jako aktor w małej roli Woźnego ("Arcydzieło nieznane"). Od 1 I 1861 przyjęty do zespołu WTR, grał początkowo niewielkie role charakterystyczne w repertuarze dram., a także śpiewał w chórze. Ostatnią rolę dram. - Wojciecha ("Chłopi arystokraci") zagrał na scenie T. Rozmaitości 4 XII 1863 i w tym roku jeszcze przeszedł do zespołu opery warszawskiej. Na scenie T. Wielkiego do 1873 śpiewał z powodzeniem wiele partii z repertuaru baso­wego przede wszystkim w operach, a także w operet­kach. Krytyka zgodnie podkreślała, że jego role operowe są nie tylko dobrze opracowane głosowo, ale i ak­torsko, do czego niewątpliwie przyczynił się staż na scenie T. Rozmaitości. Największe sukcesy odnosił w rolach charakterystycznych i komicznych, w czym pomagały mu zarówno warunki zewnętrzne (był bar­dzo wysokim brunetem; J.T.S. Jasiński pisał nawet o jego wzroście "niezwykłym"), rodzaj zdolności, jak i sam głos - niski bas. "Głos jego nie był potęgą, ale wyrobiony, pewny, dźwięczny. W rolach serio, zawsze widziany na wysokości wymaganej, w komicznych i farsach Offenbacha... nieoceniony" - wspominał Jasiński. Ważniejsze partie: Skołuba ("Straszny dwór"), Tamburmajor ("Kady"), Akebar ("Paria"), Mefisto ("Faust"), Don Basilio ("Cyrulik sewilski"), Janusz ("Halka"), Don Pedro ("Afrykanka"), Alfons ("Lukrecja Borgia"), Walenty ("Mały Faust"), Szymon ("Skrzypki czarodziejskie"), Pytel ("Młynarz i kominiarz"), Vincent ("Chłopiec okrętowy"). 18 V 1872 otrzymał dymisję za opuszczanie i zrywanie przedstawień z powodu pijaństwa i "wesołego życia". Od 3 VI tego roku zaangażowany ponownie do WTR, śpiewał jeszcze sporadycznie na scenie warsz. do końca 1872 i w roku następnym. Ostatni raz w T. Wielkim wystąpił 21 VII 1873 jako Bertram ("Robert Diabeł"). Latem 1873 występował w warsz. t. ogr. Eldorado. Następnie przeniósł się na prowincję. W sez. 1873/74 występował w Piotrkowie w zespole P. Ratajewicza, a w 1874-76 w zespole J. Teksla, m.in. w Piotrkowie (1874), Kaliszu (1875) i Płocku (1876). Zmarł na gruźli­cę, prawie w nędzy. Żonaty był dwukrotnie: 19 III 1868 ożenił się z Magdaleną Julią Biernacką, a 26 II 1876 w Płocku z aktorką Florentyną Wyszkowską.
Bibl.: Filler: Melpomena; Goślicki: Pamiętnik 1870, 1871; Moniuszko: Listy; Sowiński: Słownik muzyków; SMP; Kur. warsz. 1876 nr 90; Akt ślubu i zgonu w jednej z parafii płoc­kich (wg informacji S. Dąbrowskiego); Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, SPATiF.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji