Osoby

Trwa wczytywanie

Edward Czermański

CZERMAŃSKI Edward (ok. 1899 - 1944 War­szawa), aktor, reżyser, dyrektor teatru. Był synem Edmunda Edwarda Czermańskiego (zob. t. 1) i Eleo­nory Czermańskiej z Rawskich vel Piotrowskich (zob. t. 1), bratem malarza, karykaturzysty i pro­zaika Zdzisława Czermańskiego. Jesienią 1919 wy­stępował w Przemyślu, gdzie w T. Polskim pod dyr. H. Cudnowskiego grał m.in. Jaśka ("Wesele"). Następnie był dyr. teatrów żołnierskich, np. w 1921 kierował teatrem 37 Pułku Piechoty w Kutnie i z zespołem tym odwiedzał m.in. Płock (sierpień). W pierwszej poł. 1922 był dyr. (wraz z K. Daszew­skim) zespołu, który występował nadal w Kutnie i Płocku (tu w lutym i w maju); w sierpniu t.r. sam kierował grupą artystów w Płocku. W sez. 1922/23 występował w T. Miejskim w Grodnie, w ostatnim kwartale 1923 i w pocz. 1924 w T. Praskim w Warszawie, od wiosny 1924 znowu w T. Miejskim w Grodnie, gdzie pozostał na sez. 1924/25. Latem 1924 z jego inicjatywy powstał kabaret Stańczyk Grodzieński, w którym Cz. występował jako pio­senkarz i autor tekstów. W 1925 w Grodnie reda­gował i wydawał tygodnik "Wiadomości Teatralne". W 1. późniejszych występował m.in. w 1927 w Częstochowie. Następnie działał w Warszawie. Od czerwca 1929 do lutego 1930 był aktorem i kier. artyst. t. Mignon, wiosną 1930 (kwiecieri-maj) wy­stępował w t. Hel na Pradze. Często organizował występy warsz. aktorów rewiowych na prowincji, m.in. od 25 VIII do 4 IX 1931 w Częstochowie (zespół pn. Rewia Warszawska), w styczniu 1932 w Kaliszu, we wrześniu 1933 w Płocku. Od 1 II 1932 przez trzy miesiące (zapewne do kwietnia) kierował znowu warsz. t. Mignon. Od 3 IX do 6 X 1932 prowadził w Warszawie kabaret Osa, który od 19 XII do końca t.r. działał nadal pod jego kier. pn. Bomba. Później znowu organizował wy­stępy w innych miastach, m.in. w 1936 założył i prowadził T. Ziemi Kielecko-Radomskiej im. Wy­spiańskiego w Kielcach (działał podobno przez kilka tygodni), gdzie reżyserował m.in. "Warszawiankę" i "Nauczycielkę" D. Niccodemiego (grudzień 1936). W czasie okupacji niem. mieszkał w Warszawie. W 1940-41 występował w jawnym t. Miraż. W sez. 1940/41 był członkiem kierownictwa jawnego t. Wesoła Banda (nast. pn. Tombola). Należał do AK; brał udział w powstaniu warsz., podczas którego został zastrzelony. Okoliczności jego śmierci nie zostały do końca wyjaśnione. W pierwszych latach pobytu na scenie grał role dram., m.in. Nosa, Stańczyka i Dziennikarza ("We­sele"); później występował gł. jako aktor i piosenkarz rewiowy i kabaretowy. Pisał również teksty kaba­retowe. Był autorem wodewilu "Król filmu".
Bibl.: Bibliografia dramatu; Cudnowski; Kaszyński: Teatralia; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Krasiński; Warsz. sceny; Sempoliński: Wielcy artyści; Ekran i Scena 1924 nr 7, 11; Kur. Płoc. 1921 nr 196; Kur. Warsz. 1923 nr 239, 1929 nr 166, 1930 nr 90, 122, 1932 nr 261, 1936 nr 355; Pam. Teatr. 1963 z. 1-4 s. 197, 203; Prz. Teatr. i Film. 1924 nr 1; Wosiek: Teatry objazdowe.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji