Marcin Cecko
Poeta, dramatopisarz, fotograf, performer.
Urodził się w 1981 roku w Warszawie.
Opublikował trzy tomiki wierszy: Rozbiorek (2000), Pląsy (2003) oraz Mów (2006). Tworzył na eksperymentalnej scenie muzycznej, jest związany, jako wokalista-deklamator, z performatywno-muzycznymi formacjami: Melancholia, Akryl Trio, 3 Boys Move. Był jednym z twórców poetyckiej grupy zwanej neolingwistami (obok Marii Cyranowicz, Joanny Mueller, Michała Kasprzaka, Jarosława Lipszyca) i współautorem ich wspólnego manifestu z 2002 roku, w którym pisano między innymi:
„Ogłaszamy śmierć kartki papieru, ale nie boimy się grzebać w trupach. Wybieramy ekran, na którym słowa pojawiają się i gasną jakby ich nigdy nie było. Wybieramy zmianę, modyfikację i kolejne wersje systemu. Nic nie zostało powiedziane raz na zawsze. Należy skracać i dopisywać słowa Kochanowskim, Mickiewiczom, Miłoszom. Nie ma oryginału. Oryginały nie istnieją i nigdy nie istniały. Są tylko kopie. Każda inna. Wybieramy dialog zamiast dekalogu. Katalog zamiast nekrologu” (za: „Polityka”, 27 listopada 2007).
Cecko często działa na skrzyżowaniu różnych form twórczości, hołduje idei interdyscyplinarności w sztuce. W 2011 roku w wywiadzie z Przemysławem Witkowskim mówił:
„Zawsze interesowały mnie działania interdyscyplinarne, a w obiegu literackim nie umiałem się znaleźć. Przestałem myśleć o poezji jako o książce czy publikacji w piśmie, przestawiłem się na dźwięk, słowo mówione. Zapis jest tylko ułomną formą pośrednią. Ale brak książki jest chwilowy, chcę wydać teksty pisane do teatru, które są moim zdaniem bardzo poetyckie.” („Odra” 6/2011).
W latach 2000-2004 współpracował z niezależną stołeczną grupą – Studium Teatralnym, gdzie był aktorem, a także scenarzystą przedstawienia Parsifal (2004). Między 2005 a 2009 rokiem w warszawskiej klubokawiarni Chłodna 25 pokazywał Cząsteksty, cykl performance’ów, które sam nazywał “wystawianiem tekstów na pokaz i na głos”. Jego wystąpienia, z towarzyszeniem muzyki i projekcji wideo, krążące wokół przewrotnie sformułowanych tematów, jak na przykład: „dylematy bioetyczne przeciętnego Polaka”, stanowiły próbę zbudowania nowej poetyckiej narracji oraz znalezienia nowego kontaktu między autorem a słuchaczami. Stąd po części improwizowany charakter „Cząstekstów”: sample, dźwięki z offu, pojedyncze słowa, układające się w oryginalną poetycką frazę. W 2009 roku Cecko pokazał swoje prace jako Cząsteksty zebrane podczas festiwalu Tekst+Muzyka MiniFest pod auspicjami Komuny Otwock.
W 2011 roku powrócił do przedstawiania wierszy w bardziej klasycznej formie. Równocześnie trwała jego współpraca z teatrem. Był autorem wierszy (zostały zebrane później w tomiku Mów) wykorzystanych do scen poetyckich slamów w przedstawieniu Cokolwiek się zdarzy, kocham cię według tekstu i w reżyserii Przemysława Wojcieszka (2005, TR Warszawa); w tym widowisku zagrał także Leszka. Współpracował z Natalią Korczakowską przy jej Solaris. Raport na podstawie prozy Stanisława Lema (2009, TR Warszawa). Stworzył artystyczny tandem z reżyserem Krzysztofem Garbaczewskim, będąc dramaturgiem i scenarzystą jego realizacji: Odysei na podstawie Homera, przygotował też opracowanie muzyczne przedstawienia oraz projekcje wideo (2009, Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu), Gwiazdy śmierci (2010, Teatr im. Szaniawskiego w Wałbrzychu, (Życia seksualnego dzikich inspirowanego antropologicznym dziełem Bronisława Malinowskiego (2011, Nowy Teatr w Warszawie), Iwony, księżniczki Burgunda (2012, Teatr im. Kochanowskiego w Opolu), Balladyna (2013, Teatr Polski w Poznaniu), Poczet Królów Polskich (2013, Narodowy Stary Teatr im. Modrzejewskiej w Krakowie), Kamienne niebo zamiast gwiazd (2013, Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie), Projekt ‘P’ (2014, Teatr Wielki-Opera Narodowa w Warszawie), Burza (2015, Teatr Polski we Wrocławiu), Hamlet (2015, Narodowy Stary Teatr im. Modrzejewskiej).
Eseistyczna Odyseja iskrzyła znaczeniami, została skonstruowana z wielu cytatów, zapożyczeń „przepisań”, jak palimpsest odwołujący się do europejskiej kultury. Z kolei ze spuścizny Malinowskiego twórcy wydobyli przede wszystkim motyw antropologicznej wyprawy, żeby stawiać fundamentalne pytania o istotę człowieczeństwa. W 2010 roku Garbaczewski wystawił tekst Cecki – Gwiazdę śmierci, wariację na temat filmowych Gwiezdnych wojen. Przedstawienie przygotowane przez wałbrzyski Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego odbywało się w gmachu miejscowego kina Zorza, gdzie na wielkim ekranie podzielonym na cztery pola widzowie oglądali na żywo przekaz z kilku minikamer rejestrujących działania aktorskie. W warstwie tekstowej widowisko, zbudowane z poetyckich monologów, było rozliczeniem z kosmiczną sagą stworzoną przez George’a Lucasa. Scenariusz wydobywał na wierzch literackie utwory i mity kultury, które zainspirowały hollywoodzkiego reżysera.
Na podstawie: www.marcincecko.com opr. Kamila Paprocka-Jasińska, 2016