Osoby

Trwa wczytywanie

Kazimierz Gabryelski

GABRYELSKI, Gabrielski, Kazimierz (1878 Tarnów – 21 stycznia 1921 Kraków),

aktor, dyrektor teatru.

Był synem nauczyciela i publicysty Edwarda Gabryelskiego, bratem Michała Gabryelskiego. Ukończył gimnazjum w Tarnowie. Potem uczył się w Krakowie w szkole dramatycznej pod kierunkiem Gabrieli Zapolskiej; w marcu 1903 brał udział w organizowanych przez nią przedstawieniach Sceny Niezależnej. W 1904 objął z ramienia Towarzystwa Oświaty Ludowej kierownictwo Teatru Ludowego w Krakowie przy ul. Krowoderskiej. Prowadził go od 11 września 1904 do 14 maja 1905. W listopadzie 1904 wyjeżdżał wraz z zespołem na występy do Cieszyna i Białej, a po zakończeniu sezonu dawał w lecie 1905 przedstawienia w Zakopanem.

Gabryelski nie miał większych zdolności aktorskich, a w pracy na scenie przeszkadzała mu wada wymowy. W kierowanym przez siebie zespole grywał takie role jak: Striełkow (Tamten), Dziennikarz (Wesele). Jako dyrektor umiał przyciągnąć do zespołu utalentowanych młodych aktorów, wśród nich Stefana Jaracza, Juliusza Osterwę, Edmunda Weycherta, Józefa Węgrzyna, Marię Dulębiankę, do współpracy reżyserskiej wciągnął Lucjana Rydla. Korzystając z konfliktu dyrektora Teatru Miejskiego, Józefa Kotarbińskiego, z autorami dramatycznymi uzyskał prawo grania sztuk Wyspiańskiego, a także wystawił po raz pierwszy takie sztuki jak: Świat się kończy, Noc. Po jednym sezonie zrezygnował jednak z przyczyn finansowych z kierowania Teatrem Ludowym.

Później udzielał lekcji dykcji, a nawet zorganizował szkołę dramatyczną, w której w 1909–11 wykładali m.in. Irena Solska, Stanisława Wysocka, Lucjan Rydel, Włodzimierz Tetmajer. Następnie dawał lekcje młodzieży z wadą wymowy, a w 1915 próbował jeszcze raz zorganizować szkołę dramatyczną w Wiedniu. Był autorem Prologu na otwarcie Teatru Ludowego (1905) oraz sztuk Za grzech (1913) i Na przełomie (1916).

Bibliografia

Bar: Dzieje t. krak. s. 158-159; Jaracz: O teatrze; PSB VII (K. Rolle); Szczublewski: Żywot Osterwy; IKC 1921 nr 21; Kur. warsz. 1921 nr 24; Now. ilustr. 1909 nr 42; Teatr 1952 nr 16 (M. Dulęba).

Ikonografia

Fot. pryw. – MHKraków, MTWarszawa.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, PWN, Warszawa 1973.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów stosowanych w źródłowej publikacji.

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji