Osoby

Trwa wczytywanie

Julian Myszkowski

MYSZKOWSKI Julian, Walenty (15 II 1852 Kraków - 1 IV 1913 Warszawa), śpiewak, aktor, reżyser, dyr. teatru. Był synem Jana M. i Teresy z Frydrychów, bra­tem -> Aleksandra M., mężem -> Marii Stanisławy M. Uczył się w gimn. św. Anny w Krakowie. Debiutował w 1871 jako chórzysta i komik w zespole P. Woźnia­kowskiego. W sezonie 1875/76 występował w t. poznań­skim, latem 1876 w warsz. t. ogr. Tivoli, jesienią w ze­spole J. Grabińskiego w Płocku, od marca 1877 do końca tego roku w zespole M. Kopystyńskiego w Lub­linie, w warsz. t. ogr. Alhambra i w Siedlcach, gdzie pełnił też funkcję reżysera; w lecie 1877 występował także w warsz. t. ogr. Alkazar. W 1878 należał do ze­społu A. Trapszy, latem tego roku występował w warsz. t. ogr. Arkadia i Eldorado, od września 1878 do 1881 w zespole B. Kremskiego i H. Wójcickiego, potem B. Kremskiego. Wiosną 1881 debiutował w roli Króla Bobeche ("Sinobrody") w t. lwow. i występował tam do 1883 jako aktor charakterystyczny w operetkach i ope­rach. Wg S. Pepłowskiego "okazałej postawy, o sce­nicznej fizjognomii, obdarzony głosem barytonowym o rozległej skali, grzeszył z początku szarżą", zdobył jednak uznanie publiczności lwowskiej. Latem 1883 grał w warsz. t. ogr. Alhambra, potem (w końcu lipca) zorganizował zespół, z którym do października (może dłużej) występował w Zamościu. W 1884 powrócił do t. lwow. i w lecie tego roku z zespołem lwow. wyjechał na występy do Krakowa; 4 X 1884 ożenił się tam z aktorką Marią Stanisławą Wargą. W t. lwow. wystę­pował do 1893. Śpiewał w operach i operetkach oraz pełnił funkcję reżysera opery; z zespołem lwow. wyjeż­dżał do Krakowa, Szczawnicy, a nawet do Wiednia (1892). W okresie tym wyjeżdżał także na krótkie występy gościnne, m.in. w 1887 w zespole I. Popiela w Złoczowie i sez. 1891/92 w t. poznańskim. Potem zorganizował własny zespół operetkowy, z którym odwiedził w 1893 Tarnów, Stryj, Jarosław i Przemyśl, w 1894 Nowy Sącz (luty), Jarosław (kwiecień), Kraków (lipiec, t. w Parku Krakowskim), Przemyśl, Tarnów (październik), w 1895 Lwów (w sali Sokola), Kraków (lato, t. w Parku Krakowskim), Stanisławów (od paź­dziernika do grudnia), Przemyśl i Rzeszów. W kwiet­niu 1896 z całym swoim zespołem został zaangażowany do T. Miejskiego we Lwowie i do września 1900 był tam reżyserem operetki. W 1897 i 1898 wraz z aktorami t. lwow. występował w warsz. t. Cyrk. Następnie zorganizował znowu własny zespół i we wrześniu 1900 objął na kilka lat dyr. t. kaliskiego. Dobre przygotowanie fachowe, talent reżyserski i orga­nizacyjny, energia i pomysłowość sprawiły, że jego zes­pół wkrótce zyskał opinię jednego z najlepszych na pro­wincji. Wystawiał gł. repertuar rozrywkowy, wodewile, komedie, operetki, a także opery. W Kaliszu zespół M. występował zwykle od jesieni do wiosny, a w lecie wy­jeżdżał pod nazwą Kaliskie Tow. Artystów Dramatycz­nych i Operetkowych na przedstawienia gościnne do warsz. t. ogr. Bagatela (18 V-10 IX 1901) i miast pro­wincjonalnych: do Siedlec (1901), Łodzi (1902, marzec 1903), Sieradza (1902), Włocławka (1902), Koła (1902), Płocka (1903) i Ciechocinka (1902, 1903). W 1903 M. starał się o wydzierżawienie teatru w Sosnowcu, ale nie udało mu się to. Od 2 IX 1903 do 5 IV 1904 pro­wadził t. w Lublinie, potem znowu w Kaliszu, od 5 VI w Ciechocinku, a w lipcu przez krótki czas grał w warsz. t. ogr. Renaissance. 15 IX 1904 objął dyr. t. w Sosnowcu, występował także w Dąbrowie Górniczej. W połowie grudnia 1904 zrezygnował ze względów fi­nansowych z dalszego prowadzenia t. i do końca sez. występował w t. łódz. (pełnił także funkcję reżysera). W lecie 1905 występował w warsz. t. ogr. Renaissance. Już jednak w połowie lipca zorganizował własny zespół i wyjechał z nim na Białoruś, Wołyń i Ukrainę wystę­pując kolejno w Mińsku (przez dwa miesiące), Bobrujsku, Homlu, Kijowie i Żytomierzu. Później z tym samym zespołem występował w Radomiu, w Kielcach i przez pięć miesięcy w Lublinie, a od jesieni 1906 do 1907 w Kijowie, Odessie, Mikołajewie, Kamienskoje, Jekatierynosławiu i Charkowie, gdzie zespół został rozwiązany. Po powrocie do Warszawy zorganizował nowy zespół, wyjechał z nim do Połągi i występował tam do jesieni 1907, przyjmowany entuzjastycznie przez publiczność polską. W sez. 1907/08 kierował t. w Lublinie, na jesieni 1908 był ze swym zespołem na występach w Kijowie, potem w Wilnie, a w sez. 1908/09 także w Łodzi (w okresie dyr. A. Zelwerowicza; w t. łódz. pełnił też funkcję reżysera wodewilu). W sez. 1909/10 prowadził znowu t. w Lublinie. W pierwszej pol. 1911 należał jako aktor i reżyser do zespołu S. Książka-Staszewskiego w Kaliszu; latem tego roku występował z nim w warsz. t. ogr. Renaissance. 14 IX 1911 objął dyr. t. kaliskiego i kierował nim do poł. marca 1912. W 1912 wyjeżdżał z zespołem do Radomia, Sieradza i Zduńskiej Woli. Od 16 X 1912 do poł. marca 1913 znowu był dyr. t. kalis­kiego. 25 II 1913 obchodził w Kaliszu swój jubileusz śpiewając partię Podczaszyca ("Hrabina"). Byt energicznym dyr. i administratorem swoich zespo­łów; na scenie reprezentował dobre, choć już wtedy przestarzałe aktorstwo. Grał w komediach (np. role Radosta w "Ślubach panieńskich", Barona Izajewicza w "Żydach"), śpiewał w operach (np. partie Dziemby w "Halce", Nikity w "Zamku na Czorsztynie"), ale największe sukcesy odnosił jako komik w operetkach, m.in. w ro­lach Kalchasa ("Piękna Helena"), Szczoteczki ("Bursze"), Midasa ("Piękna Galatea"), Gubernatora ("Zielona wyspa, czyli Sto dziewic"), Janosa i Bumsa ("Lekka kawaleria"), Frankego ("Zemsta nietoperza"), Gasparda ("Dzwony kornewilskie"). W 1907 opublikował w "Słowie Polskim" (nr 399) wspomnienia pt. "Korespondencja z Połągi".
Bibl.: Bar: Dzieje t. krak. s. 147; Dąbrowski: Teatr w Lubli­nie; Filler: Melpomena; Kaszyński: Dzieje sceny kaliskiej (il.); Koryzna I s. 135; Olszewski: Z kronik teatr, (il.); Pepłowski: Teatr we Lwowie II; Rocz. t. we Lwowie 1885; Sempo­liński: Wielcy artyści (il.); Wspomnienia aktorów (il.); EMTA 1895 nr 42, 46, 1896 nr 1, 12, 1900 nr 32, 33, 1901 nr 34, 1903 nr 42; Gaz. lub. 1903 nr 204, 1904 nr 6, 42, 75; Kur. warsz. 1910 nr 227, 1913 nr 53; Świat 1892 nr 10 (K. Estreicher); Afisze, IS PAN; Akt ślubu w parafii Panny Marii w Krakowie (wg informacji S. Dąbrowskiego); Akt zgonu 613/1913 z pa­rafii Św. Barbary, USC Warszawa-Śródmieście.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, MTWarszawa, SPATiF.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji