Osoby

Trwa wczytywanie

Hanna Karwowska

KARWOWSKA Hanna, właśc. Helena Aleksandra Karwowska (12 grudnia 1921, Warszawa – 20 lutego 2011, Clearwater, Stany Zjednoczone),

aktorka filmowa i teatralna oraz tancerka

Była córką oficera Głównego Inspektoratu Sił Zbrojnych Bronisława Karwowskiego i Heleny z domu Piramidow. W 1929 rozpoczęła naukę tańca w Szkole Umuzykalnienia Tacjanny i Stanisława Wysockich, a następnie kształciła się również w Studium Tańca Artystycznego i Gimnastyki BrattównyHryniewieckiej oraz w Prywatnej Szkole Tańca Artystycznego i Rytmiki Ireny Szymańskiej.

W 1937 zadebiutowała w polskiej kinematografii rolą Alisi w filmie Józefa Lejtesa Dziewczęta z Nowolipek, lecz prawdziwą popularność przyniosła jej główna rola Teresy Sikorzanki w filmie Eugeniusza Cękalskiego i Karola Szołowskiego Strachy (1938). Wybuch II wojny światowej zaprzepaścił rozwój jej aktorskiej kariery, chociaż przebywając w Wielkiej Brytanii, wystąpiła jeszcze w filmie krótkometrażowym Eugeniusza Cękalskiego Marynarz polski – dzieje przeciętnego człowieka z 1943 roku.

Debiut teatralny miała 31 grudnia 1938 w sztuce Dom wariatów w reżyserii Emila Chaberskiego, w której wystąpiła u boku Włodzimierza Łozińskiego (Teatr Kameralny w Warszawie). Recenzent Henryk Liński pisał o niej wówczas: „Obecnie na tej scenie znalazły się dwie najmłodsze, a czarujące gwiazdeczki filmu rodzimego: Hanka Karwowska, «dziecko szczęścia», które «z niczego» nagle doszło do głównej roli w Strachach, i Renata Radojewska. Obie zadebiutowały dopiero na scenie, lecz doskonale” [„Na Szerokim Świecie” 1939, nr 4]. Z kolei Tadeusz Boy-Żeleński komentował jej rolę nie ujawniając personaliów: „Parę kochanków tworzyli p. Łoziński i młoda gwiazdeczka filmowa, której nie wolno wymienić na afiszu (tym samym i w recenzji), dopóki nie zda egzaminu związkowego i nie odpowie bezbłędnie na wszystkie trudne pytania, które p. egzaminator przygotowuje starannie przy pomocy paru encyklopedii. Ale gdyby te pytania zadać znienacka egzaminatorowi!…” [„Kurier Poranny” 1939, nr 8].

We wrześniu 1939 Hanna Karwowska wraz z matką opuściła Polskę i przedostała się przez Francję do Wielkiej Brytanii, gdzie w latach 1940–1943 pracowała jako sekretarka­‑maszynistka w redakcji „Dziennika Polskiego”. W styczniu 1947 przeniosła się do Nowego Jorku i tam 27 czerwca 1949 otrzymała amerykańskie obywatelstwo. Na emigracji posługiwała się nazwiskiem „Karr”, które stanowiło skrót od jej prawdziwego nazwiska. Nie wróciła już do aktorstwa. Zajmowała się modą, a na łamach amerykańskiej prasy pojawiała się przede wszystkim w kontekście swoich kolejnych ślubów i rozwodów. W 1971 po raz pierwszy po wojnie odwiedziła Polskę i od tego czasu odbyła się jeszcze kilka podróży do ojczyzny.

Hanna Karwowska czterokrotnie wychodziła za mąż. W marcu 1941 w Londynie jej mężem został Alfred Chłapowski, syn ambasadora RP we Francji Alfreda Stefana Chłapowskiego. Małżeństwo to zakończyło się rozwodem zaledwie rok później. 28 stycznia 1947 w Nowym Jorku zawarła związek małżeński z George’m G. Bergiem, lecz ten związek również zakończył się po kilku latach. 2 stycznia 1954 w Miami Beach poślubiła biznesmena Kennetha Andrew Mereditha, byłego prezesa Oxford Manufacturing Company w Atlancie, z którym w styczniu 1955 uzyskała rozwód. Ostatnie małżeństwo – z geografem i prezesem Amerykańskiego Towarzystwa Geograficznego Walterem Abbottem Woodem – zawarła 15 sierpnia 1959 w Chamonix­‑Mont­‑Blanc w Alpach, a następnie 14 kwietnia 1960 w Nowym Jorku. Małżonkowie rozwiedli się 22 maja 1968 roku.

Bibliografia

K. Estreicher, Dziennik wypadków, t. 1: 1939–1945, Kraków 2001; T. Wysocka, Wspomnienia, Warszawa 1962; K. Zbyszewski, Wczoraj na wyrywki, Londyn 1964; „Daily News” z 29 czerwca 1962, 12 grudnia 1963, 19 stycznia 1964, 9 lipca 1965 i 8 marca 1966; „Film” 1985, nr 19; „Kino” 1938, nr 47, 51; 1939, nr 5, 7; „Kurier Poranny” z 8 stycznia 1939 (nr 8); „Na Szerokim Świecie” 1938, nr 29; 1939, nr 4; „Przekrój” 1947, nr 34, 37; „Robotnik” z 10 listopada 1938 (nr 320); „Stolica” 1974, nr 31; „Światowid” 1938, nr 40; 1939, nr 7; „The Atlanta Constitution” z 25 stycznia 1954; „The Miami News” z 29 stycznia 1954; „The News” z 15 sierpnia 1963; „The Ottawa Journal” z 16 grudnia 1939; „Wiadomości Filmowe” 1938, nr 15; England and Wales Marriage Registration Index, 1837–2005, Family Search, https://www.familysearch.org/ark:/61903/1:1:QV8G-799H; New York, Index to Petitions for Naturalization filed in New York City, 1792–1989, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/7733/imusany1824_2009-00008; New York, New York, Marriage License Indexes, 1907–2018, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/61406/47512_546404-00317; New York, Passenger and Crew Lists (including Castle Garden and Ellis Island), 1820–1957, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/7488/NYT715_7254-0447; New York, Passenger and Crew Lists (including Castle Garden and Ellis Island), 1820–1957, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/7488/NYT715_7655-0448; New York, Passenger and Crew Lists (including Castle Garden and Ellis Island), 1820–1957, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/7488/NYT715_8334-0870; New York State, Passenger and Crew Lists, 1917–1967, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/1277/42804_336157-05658; U.S., Departing Passenger and Crew Lists, 1914–1966, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/60882/42155_332605-01687; U.S., Departing Passenger and Crew Lists, 1914–1966, Ancestry.com, https://www.ancestry.com/interactive/60882/42155_333282-01429; United States Social Security Death Index, Ancestry.com, https://www.familysearch.org/ark:/61903/1:1:VQ3P-5PG; Virginia, Divorce Records, 1918–1988, Family Search, https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M­‑C9TY­‑PJWS.

Marek Teler (2024)

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji