Osoby

ANTONIEWSKI Władysław, właśc. W. Janek (1862 Kraków - 5 XI 1914 Lwów), aktor, reżyser, dyr. tea­tru. Szkołę realną ukończył w Krakowie. Debiutował w 1881 w Piotrkowie w zespole B. Kremskiego, a na­stępnie z zespołem B. Kremskiego i A. Trapszy wystę­pował m.in. w Płocku, Ciechocinku, Kaliszu. 10 III 1883 wystąpił po raz pierwszy w t. krak. w roli Piotra w "Fe­dorze", został zaangażowany, a w lecie tego roku wraz z zespołem krak. był na występach w Tarnowie. W 1883-85 występował w t. pozn., 1885-91 znów w t. krak. W 1886 kierował zespołem t. krak. podczas występów letnich w Sosnowcu, Częstochowie, Kielcach, Rado­miu, Piotrkowie, a w 1890 podczas występów w Tarno­wie, Przemyślu, Stanisławowie, Szczawnicy. W 1890 tymczasowo pełnił w t. krak. obowiązki reżysera. W sez. 1892/93 występował w zespole K. Kamińskiego w Pe­tersburgu, w lecie 1893 w t. łódzkim. W grudniu 1893 objął dyrekcję teatru w Stanisławowie i kierował nim z przerwami do 1898 (w 1894 wspólnikiem jego był W. Jaworski); organizował też występy w innych mia­stach, m.in. w Kołomyi, Tarnopolu i Krynicy. W 1898 otrzymał engagement do t. lwow., w którym pozostał do końca życia; brał też udział w gościnnych wystę­pach zespołu, m.in. w Kijowie (1905). Zajmował się także działalnością społeczną; założył we Lwowie czy­telnię dla artystów oraz Tow. Wzajemnej Pomocy dla Artystów, przy którym utworzył Fundusz Wdów i Sie­rot im. H. Modrzejewskiej.
Działalność aktorską rozpoczął od ról epizodycznych, grał potem amantów, następnie role charakterystyczne i konwersacyjne. W t. lwow. był uważany za "bardzo użyteczną siłę". Wyróżniał się w rolach kostiumowych, miał dobre warunki zewnętrzne. Grał m.in. takie role jak: Bryndus ("Zabobon"), Justynian ("Teodora"), Twar­dowski ("Twardowski na Krzemionkach"), Seweryn ("Pan Damazy"), Wacław ("Zemsta"), Hanstadt ("Wróg ludu"), Wurm ("Intryga i miłość"), Ksiński ("Horsztyński"), Don Pedro ("Wiele hałasu o nic"), Nieznajomy ("Złote runo").
Bibl.: Błeszyński: Glikson s. 19; Estreicher: Drużyny s. 10; Got: Teatr Koźmiana; Koryzna I s. 155; Koźmian: Teatr; Pajączkowski: Teatr lwow. (il.); Wspomnienia aktorów (S. Turski); EMTA 1890 nr 363, 1893 nr 535, 1895 nr 33, 1898 nr 404; Kur. warsz. 1914 nr 315; SI. pol. 1914 nr 499, 500; Afisze, IS PAN.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - Bibl. ASP Kraków, Bibl. Ossol.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973