Edmund Szafrański
SZAFRAŃSKI Edmund Henryk (17 X 1889 Warszawa - wrzesień 1944 Warszawa), aktor, reżyser, dyr. teatru. Był mężem -> Janiny Sobotkowskiej. Po ukończeniu gimn. w Warszawie uczył się sztuki aktorskiej pod kier. J. Popławskiego. Debiutował w 1912 lub 1913 w T. Popularnym w Warszawie. Na sez. 1914,15 został zaangażowany do T. Polskiego w Warszawie, grał tam m.in. Jankowskiego ("Dziady"). W sez. letnim 1915 występował w Wilnie. Następnie wyjechał do Rosji i występował w Kijowie i Odessie (był tu dyr. T. Polskiego). W 1916 zorganizował na terenie Rosji i przez dwa sez. prowadził własny zespół teatralny. Po powrocie do Polski występował początkowo w T. im. Staszica w Warszawie (sez. 1918/19), w T. Miejskim w Lublinie (sez. 1919/20), w teatrze frontowym (1920), w zespole objazdowym A. de Saint Paula (1921), m.in. w Radomiu i Ostrowcu, 1921-24 w t. Miejskim w Bydgoszczy (był tu także reżyserem), występował gościnnie: w Piotrkowie, Płocku i Włocławku (1922), Katowicach (1924). Od sez. 1925/26 należał do zespołu t. w Grudziądzu, potem występował w T. Zjednoczonym w Warszawie (1927), T. Popularnym w Łodzi (sez. 1927/28), w zespole Reduty (sez. 1928/29), w t. w Toruniu (1930), potem prawdopodobnie w T. Miejskim w Sosnowcu oraz w T. im. Zapolskiej w Warszawie (1933), w T. Wołyńskim (1934-38); we wrześniu 1937 obchodził tam dwudziestopięciolecie pracy artyst. w t. bydgoskim (sez. 1938/39). Grał m.in. role Wernyhory ("Wesele"), Chłopickiego ("Warszawianka"), Ks. Piotra ("Dziady"), Boruty ("Zaczarowane koło"), Flambeau ("Orlę"). Reżyserował m.in. takie sztuki jak: "Stary kawaler", "Polityka i miłość". W czasie II wojny świat. reprezentował podziemną komórkę wojskową ZASP. Zginął biorąc czynny udział w powstaniu warszawskim.
Bibl.: Almanach t. bydg. s. 83 (il.); Lorentowicz: T. Polski; Marczak-Oborski: Teatr czasu wojny; Simon: Spis przedstawień Reduty; Warnecki; Programy, 1S PAN.
Ikon.: Fot. pryw. - SPATiF.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
