Osoby

Trwa wczytywanie

Jadwiga Fontanówna

FONTANÓWNA, Fontana, Jadwiga, lv. Pie-troń, 2° v. Czapelska (13 IV 1905 Lwów - 22 XI 1975 Bytom), śpiewaczka. Data urodzenia w zesta­wieniu z datą ukończenia studiów i debiutu wydaje się mało prawdopodobna. Pochodziła z rodziny o bogatych tradycjach muzycznych. Była córką Julia­na Marii Fontany (zob. t. 1) i Marii z Jaworskich, żoną najpierw śpiewaka Wiktora Pietrania, potem - Stanisława Czapelskiego. Ukończyła gimn. O. Filippi we Lwowie i konserwatorium Krak. Tow. Muzycznego. W 1920 uzyskała dyplom i złoty me­dal w klasie fortepianu S. Eisenbergera. Głos kształ­ciła m.in. u H. Zboińskiej-Ruszkowskiej. Debiuto­wała 7 VI 1921 w T. Wielkim w Warszawie partią Siebla ("Faust"). W sez. 1921/22 występowała w T. Miejskim Opera i Operetka w Krakowie. W sez. 1922/23-1929/30 należała do zespołu T. Wielkiego w Poznaniu. Już w pierwszym sez. podbiła publi­czność rolą Małgosi ("Jaś i Małgosia"); Ł. Kamieński napisał wtedy w rec., że stała się "sprężyną i atutem przedstawienia" i choć nie uniknęła błędów wyni­kających z braku doświadczenia - "rzekłbyś, że zrodziła się na scenie operowej"; "Sopran sam w sobie śliczny, lekki i pełny - jednym słowem materiał na wielką artystkę". Sukces odniosła też jako Orestes ("Piękna Helena"); ponadto śpiewała partie: Blondy ("Uprowadzenie z seraju"), Pacholęcia ("Maria" H. Opieńskiego), Olimpii ("Opowieści Hoffmanna"), Adeli ("Zemsta nietoperza"), Arsinoe ("Za­marłe oczy"), Pazia Urbana ("Hugonoci"). Miała zgrab­ną figurę i żywość gestu, więc często powierzano jej role młodych chłopców (obok wymienionych, także: tyt. w "Boccacciu", "Chochlika w Goplanie", czy Cherubina w "Weselu Figara"). Śpiewała lekkie partie sopranowe, a także koloraturowe i mezzosopranowe. Niezbyt chyba roztropnie eksploatowała swój głos, bo już od 1925 krytycy dostrzegali niedomogi w brzmieniu i technice wokalnej, przyznając zawsze wielką muzykalność, temperament scen. i dobrą grę aktorską. Jedną z ostatnich poważnych partii ope­rowych, jakie śpiewała była Psyche ("Eros i Psyche", sez. 1925/26). Niesłabnącym powodzeniem cieszyła się w repertuarze operetkowym, m.in. w tyt. partiach Nitouche i Bettiny, Krysi ("Ptasznik z Tyrolu"), Mał­gosi ("Skowronek"), Heleny ("Polska krew"), Krysi ("Krysia leśniczanka"). Wnosiła na scenę humor i śmiech, nadawała spektaklom właściwe tempo; "umiała się cudownie śmiać i swą wesołością za­rażała całą widownię" (K. Nowowiejski); publicz­ność nazywała ją Fontanką i darzyła wielką sym­patią. W maju i wrześniu 1927 z grupą artys­tów pozn. występowała gościnnie w Bydgoszczy, w 1930 w pozn. Operetce Objazdowej. W sez. 1930/31 należała do zespołu operetkowego lwow. T. Miejskich, w czerwcu 1931 występowała gościn­nie w warsz. T. Nowości, potem od 18 VII do 17 VIII t.r. z zespołem lwow. w Krakowie. W sez. 1931/32-1933/34 ponownie śpiewała w operetkach w T. Wielkim w Poznaniu i wyjeżdżała na występy gościnne: w czerwcu 1933 do Bydgoszczy, od maja do lipca 1934 do Torunia, w sierpniu t.r. do Płocka. Na sez. 1934/35 i 1935/36 zaangażowała się do T. Miejskiego w Bydgoszczy. W 1936 wróciła do Po­znania i występowała w T. Wielkim do wybuchu II wojny światowej. W l. trzydziestych śpiewała drobne partie operowe i czołowe w operetkach, takie jak: Pepita ("Ewa"), Hania ("Domek trzech dziew­cząt"), Ciboletta ("Noc w Wenecji"), Hortensja ("Bal w operze"). Latem 1938 z zespołem pozn. gościła w Krakowie i Lwowie. Podczas okupacji niem. wy­stępowała (1940-43) w jawnych t. warsz.: Scala (nast. Nowości), T. Miasta Warszawy. W 1945-49 mieszkała w Krakowie, występowała na koncertach estradowych. W sez. 1949/50 należała do zespołu T. Muzycznego w Lublinie. W 1950 podjęła pracę korepetytora w Operze Śląskiej w Bytomiu, skąd 1 IX 1968 odeszła na emeryturę. Miała wrodzony talent śpiewaczy i aktorski, poparty sumienną pracą oraz dar zjednywania widowni. Wdzięk i naturalność górowały w niej nad urodą. Dyspozycje artyst. i osobowość F. składały się na typ subretki i wodewilistki. Wielu rolom przydawała rysów komicznych i charakterystycznych.
Bibl.: Almanach 1975/76; Formanowicz; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Kwaskowski; Nowowiejski: Pod zielonym Pegazem; Sempoliński: Wielcy artyści (w indeksie błędnie: Maria F.); Świtała (il.; tu m.in. opinia Ł. Kamieńskiego); Kur. Warsz. 1921 nr 153, 160, 163; Pam. Teatr. 1963 z. 1-4 s. 186, 193; Scena Pol. 1922 z. 6, 7; Afisze, programy, IS PAN, MTWarszawa; Akta, Opera Śląska Bytom; Akta (tu fot.), ZASP.
Ikon.: Fot. -Arch. Dok. Mech., MTWarszawa, ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji