Balbina Bąbczyńska-Horska
HORSKA Balbina, z Krzewińskich, zamężna Bąbczyńska (17 III 1883 Kleczew k. Konina - 13 II 1974 Warszawa), aktorka. Była córką Aleksandra Krzewińskiego, rzeźbiarza, i Julii z Wadowickich, żoną Bolesława Horskiego (zob. t. 1), drugim jej mężem był kapitan żeglugi. Uczyła się w krak. szkole dram. M. Przybyłowicza. W sez. 1908/09 i 1909/10 występowała, pod nazwiskiem panieńskim, w T. Miejskim, nast. im. Słowackiego w Krakowie. Po ślubie (10 XI 1911) używała na scenie pseud. męża. W 1910-13 grała w T. Popularnym we Lwowie, w lecie 1912 w T. Ludowym w Krakowie; 1914-19 w t. objazdowych i kabaretach, m.in. u D. Baranowskiego w Zakopanem (1914-15), H. Czarneckiego w Kielcach (1917), w warsz. t. Sfinks (1918), u A. Millera w Kielcach (1919). W sez. 1919/20 występowała w T. Powszechnym w Krakowie i w T. Wielkim w Poznaniu, a 1921-25 ponownie w zespołach objazdowych, m.in. w sez. 1923/24 prawdopodobnie w Radomiu. W sez. 1925/26 grała w Zjednoczonych T. Pomorskich w Toruniu, 1926/27 w T. Nowości w Warszawie, w 1928-30 w zespole objazdowym T. Pilarskiego. Ok. 1934 przeniosła się na Wybrzeże i pracowała tam do 1939 jako reżyser amat. widowisk dla dzieci. W 1936 występowała w półzaw. T. Wybrzeża Morskiego w Gdyni, w 1937 (prawdopodobnie gościnnie) w T. Nowym w Poznaniu. Po wojnie, w 1945-48 ponownie związana była z amat. ruchem teatr. dla dzieci. Od sez. 1949/50 do 1959/60 była aktorką T. Wybrzeże w Gdańsku. W okresie 1908-10 w Krakowie grała m. in.: Dziewkę ("Bolesław Śmiały"), Kasię ("Wesele"), Barbarę ("Kościuszko pod Racławicami"), Kasię ("Sposób na żony"), Kasię ("Żołnierz królowej Madagaskaru"). W T. Wybrzeże występowała w rolach epizodycznych, jak np. Williamowa ("Uczeń diabła"), Klientka ("Kto zawinił"), Wieśniaczka ("Sierpniowa niedziela").
Bibl.: Ciesielski: Teatr pol. w Gdańsku; Kwaskowski (tu błędnie Albina H.); Szczepkowska: 20 lat t. na Wybrzeżu; Wosiek: Teatry lud.; Gaz. Kieł. 1917 nr 68, 1919 nr 90; Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP.
Ikon.: Fot. - ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
