Osoby

Trwa wczytywanie

Stanisław Czaszka

CZASZKA Stanisław, właśc. Apfel, także Apfel-­Czaszka (6 IV 1895 Lipica Górna k. Rohatyna na Podolu - 4 II 1968 Piekary Śląskie), aktor, reżyser. Był synem Józefa i Heleny Apfelów, mężem su­flerki Marii Wróbel-Czaszki. Uczył się we Lwowie, gdzie skończył gimn., a nast. studiował na wydz. matematyczno-przyrodniczym Uniw. Jana Kazimie­rza. Równocześnie uczęszczał do lwow. Szkoły Dram., którą ukończył w 1923 i zdał egzamin przed Komisją Kwalifikacyjną ZASP-u uzyskując upraw­nienia aktora dramatu. Jeszcze jako student był w 1921-23 kier. artyst. Reprezentacyjnego T. Żołnie­rza we Lwowie. Według samego Cz., w listopadzie 1923 debiutował w T. Wielkim we Lwowie w roli Piotra Wysockiego ("Noc listopadowa"), ale brak na to potwierdzenia. Na pewno w lwow. T. Miejskich występował od stycznia 1924 i następnie w sez. 1924/25-1925/26, m.in. jako Żmuda ("Sułkowski"), Carlo ("Szelmostwa Skapena"), a od 1927 był też asystentem reżysera. Współpracował okresowo z in­nymi t. lwow. i t. objazdowymi. W drugiej poł. 1926 występował w zespole S. Michułowicza i M. Szczęsnej w Stanisławowie. Był członkiem kie­rownictwa artyst. T. dla Dzieci i Młodzieży we Lwowie. Występował w lwow. T. Małym pod dyr. L.Czarnowskiego (m.in. 1927-28) i w objazdowym T. Premier pod dyr. F. Frączkowskiego (1929), z którym grał m.in. w T. Polskim w Poznaniu. W sez. 1929/30 pracował jeszcze jako aktor i reżyser w T. Miejskich we Lwowie. W 1. trzydziestych, aż do wybuchu II wojny świat., grał i reżyserował gł. w t. objazdowych. Podczas wojny jako oficer Woj­ska Pol. przebywał w oflagu niemieckim. W 1945 przybył do Wrocławia i od sez. 1945/46 należał tu do zespołu T. Miejskiego; w przedstawieniu inau­gurującym działalność tej sceny grał Jana ("Śluby panieńskie"); był tu również reżyserem i sekretarzem teatru. W sez. 1946/47 był wicedyr. administracyj­nym wrocł. Opery Dolnośląskiej. W sez. 1947/48 grał i reżyserował w T. Ziemi Opolskiej, 1948/49 znowu we Wrocławiu w T. Dolnośląskim, a 1949/50 i 1950/51 w T. Dramatycznych w Częstochowie. Od 1 V 1951 przeniósł się na stałe do T. im. Wyspiańskiego w Katowicach, gdzie pozostał do 1963, tj. do emerytury. Wykładał w Studium Dram. działającym przy tym teatrze oraz w szkole dla reżyserów t. amatorskich.
Grał niewielkie role charakterystyczne, m.in. przed wojną takie, jak: Mefisto, Rzemieślnik, Filozof, Ba­ron i Sędzia ("Nie-Boska komedia"), Gracjano ("Otello"), Ksiądz ("Wiele hałasu o nic"), Dziaduś ("Zaklęte trzewiczki"), Ciuciumkiewicz ("Dom otwarty"), Balbus ("Wielki kram"); po wojnie grał m.in. Dyndalskiego ("Zemsta"), Pana Zgodę ("Świętoszek"), Livensa ("Sre­brna szkatułka"). Po wojnie reżyserował m.in. ko­medię "Moja siostra i ja" (Wrocław 1946, Opole 1947), "Fircyka w zalotach" (Opole, 1947), "Maszeńkę" (Częstochowa, 1950), bajkę "Srebrne kopytko" (Ka­towice, 1954).
Bibl.:. Mykita-Glensk; T. Polski Wrocław 1945-65; Wydrzyński s. 262, 265, 298, 361, 367; Biuletyn Informacyjny SPATiF 1968 nr 85/86; Kur. Stan. 1926 nr 324; Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP.
Ikon.: Fot. - IS PAN.
Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

4 zdjęcia w zbiorach :+

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji