Osoby

Trwa wczytywanie

Marian Meller

MELLER Marian (23 IV 1905 Staw k. Chełmna - 18 VIII 1974 Warszawa), aktor, dyrektor teatru. Był synem Mariana M., rolnika, i Anny ze Spechtów (Schpechtów), mężem aktorki Wandy Łuczyckiej (ślub w Warszawie 14 IV 1936), ojcem Wiktora M., reżysera telew. i reportażysty. W czasie peł­nienia służby wojskowej zaczął występować w amat. t. garnizonowym. W marcu 1923 kierował z L. Ludwikowskim t. rewiowym Rozmaitości w kawiarni "Warszawa" w Stanisławowie. W 1924 został in­spicjentem T. Miejskiego w Grudziądzu, w sez. 1925/26 Zjednoczonych Pomorskich T. Torunia, Byd­goszczy i Grudziądza, a po rozdziale tych scen w sez. 1926/27 i 1927/28 w Toruniu. Niekiedy grał role epizodyczne. W 1928 przyjęty do Instytutu Reduty w Wilnie, był tu do 1930, a od 1931 w Warszawie; brał udział w objazdach, pełnił też obo­wiązki sekretarza Instytutu. W 1932-35 był aktorem i dyr. administracyjnym T. Wołyńskiego z siedzibą w Łucku; grał tu m.in. Dziada ("Sędziowie"), Profe­sora ("Don Juan" T. Rittnera). Tutaj też zakończył swoją działalność aktorską. W 1935-39 pełnił fun­kcje sekretarza najpierw T. Polskiego, potem T. Narodowego w Warszawie. Wiosną 1939 przystąpił do organizowania wytwórni film. "Kohorta", której istnienie uniemożliwił wybuch wojny. W latach oku­pacji był kwatermistrzem oddziałów leśnych AK na Zamojszczyźnie (1943-44, pseud. Maska). W sierp­niu 1944 przybył do Białegostoku i zorganizował zaw. t. pn. T. Wojewódzki (inaug. 22 IX). W październiku t.r. był współzałożycielem i dyr. admi­nistracyjnym T. Wojska Pol. w Lublinie (od sty­cznia 1945 do 1947 w Łodzi). Od 1947 działał w Warszawie, gdzie był kolejno dyr.: T. Nowego (1947-49), T. Narodowego (grudzień 1949-paź-dziernik 1950), powtórnie T. Nowego (sez. 1950/51) i T. Narodowego (marzec 1952-październik 1954), przy czym w pierwszej poł. sez. 1952/53 równo­cześnie sprawował dyr. T. Nowego, a w sez. 1953/54 T. Nowej Warszawy. W sez. 1954/55 został powo­łany na stanowisko pełnomocnika ministra kultury i sztuki do spraw teatrów powstających w Pałacu Kultury i Nauki. W 1955 zorganizował tu nową siedzibę T. Domu Wojska Pol., przemianowanego w 1957 na T. Dramatyczny m.st. Warszawy. Był członkiem kier. artyst. tego teatru (1957-61), a także jego dyr. do 6 VI 1962, w sez. 1963/64 doradcą artyst. T. Nowego. Od 1964/65 wskutek choroby kręgosłupa przeszedł na rentę, zachowując stanowi­sko konsultanta artyst. T. Narodowego. W 1972 obchodził jubileusz czterdziestopięciolecia pracy te­atralnej. Okresowo bywał delegowany do t. warsz. w ich kryzysowych sytuacjach (np. do T. Rozmai­tości, Polskiego).
Zaliczany był do wąskiego grona najwybitniej­szych dyr., dzięki swym talentom organizacyjnym i wszechstronnej znajomości warsztatu teatralnego.
Szczyt jego działalności w tym zakresie stanowiła dyrekcja T. Dramatycznego, który należał wówczas do pierwszych scen w kraju. Był wieloletnim, za­służonym działaczem ZASP-u, już w 1944 wszedł w skład Sądu Koleżeńskiego weryfikującego aktorów, potem do Zarządu Głównego SPATiF-u; działał spo­łecznie, wspólnie z E. Kuniną opiekował się Schro­niskiem Artystów Weteranów Scen Pol. w Skolimo­wie i jego rozbudową. W 1950-52 wykładał w warsz PWST.
Bibl.: Almanach 1973/74; Fik: 35 sezonów, Jego sita; Kaszyński: Teatr łódź.; Marczak-Oborski: Teatr 1918-65; Mrozińska: Karabin i maska; O zespole Reduty s. 408, 412, 414; Simon: Spis przedstawień Reduty; T. Dramatyczny w Warszawie (il.); Teatr Wołyński (il.); Wysiński: ZASP; Kur. Stan. 1923 nr 137; Kur. Warsz. 1932 nr 308, 323, 1933 nr 10, 32, 57, 100, 260, 1935 nr 63; Teatr 1974 nr 24 (I. Kellner); Życie Warsz. 1974 nr 197-199, 201; Akta, T. Narodowy Warszawa; Akta, ZASP; Programy, wycinki prasowe IS PAN.
Ikon.: A. Stopka: Portret, karyk., rys. - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji