Osoby

Trwa wczytywanie

Tadeusz Kalinowski

KALINOWSKI Tadeusz (1 VI 1915 Leibnitz w Austrii - 22 VIII 1969 Lubniewice w Zielonogór-skiem), aktor. Był synem Władysława K., właści­ciela restauracji, i Zofii z Fortunów; mężem naj­pierw Krystyny z Dułtów, później Haliny K. mu­zyka. Ukończył gimn. w Krakowie, potem studiował w konserwatorium. W 1934-39 występował jako piosenkarz. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939. Lata wojny spędził w Krakowie i w War­szawie, uczestnicząc w konspiracyjnych koncertach. Jako aktor dram., debiutował 4 VII 1946 w T. im. Wyspiańskiego w Katowicach w roli Malinowskiego ("Dom otwarty"), nast. uczył się w Studium Dram. przy miejscowym teatrze i grał tam epizodyczne role. Na sez. 1947/48 zaangażowany został do T. im. Żeromskiego w Kielcach, od 1948 do końca 1951 występował w T. im. Słowackiego w Krako­wie, w 1951 zdał eksternistyczny egzamin aktor­ski. W 1952-54 grał we wrocł. T. Dramatycznych, 1954-58 w T. Młodego Widza w tym mieście, od 1958 do końca życia (z roczną przerwą 1962-63, gdy był w T. Zagłębia w Sosnowcu) w T. im. Wyspiańskiego w Katowicach. Do najlepszych jego ról należały: Ezop ("Lis i winogrona"), Eddie ("Widok z mostu"), Kapitan Nut ("Żeglarz"), Henryk ("Beckett, czyli Honor Boga"), Trausen ("Skandal w Hellbergu"), Wotan ("Wyzwolenie Wotana"), Pobiedonosikow ("Łaź­nia"), Profesor Sonnenbruch ("Niemcy"). Krytyka oce­niała jego pracę przychylnie. W rec. z "Żeglarza" W. Szewczyk pisał: "daje nam pokaz dobrego talentu. Jest przejmująco dyskretny, jest z legendy ale i z prawdziwego dramatu. Zresztą jego wielka rola roz­wija się w sposób imponujący również w akcie trzecim. Dał nam epicki zarys postaci". O "Henryku II" ten sam krytyk pisał, że "jest żywiołowy jak przystało na młodego człowieka zafascynowanego i swoją władzą, i poczuciem wartości przyjaźni, jaką darzy Becketta". M. Podolska chwaliła rolę Trausena: "nie grał, lecz był majorem Trausenem, okrutnym i kpiarskim, autoironicznym. To znów świetna rola tego wybitnego aktora". Według oceny tejże recenzentki rolę Wotana "zagrał koncertowo"; "przeskok psychologiczny, jakiego dokonuje od roz-wrzeszczanego Wotana do pełnego sztywnej dostoj­ności Hrabiego - są pięknym pokazem jego aktor­stwa". Rola ta przyniosła mu nagrodę "Kuriera Pol­skiego" na III Festiwalu Teatr., we Wrocławiu. "Był obdarzony absolutnym słuchem teatralnym, który pozwalał mu tworzyć postaci pełne prawdy, głęboko ludzkie i bliskie naszej współczesności niezależnie od kostiumu i chronologii epoki" napisała o nim M. Podolska. Występował także w filmach i w Teatrze TV.
Bibl.: Almanach 1968/69; Dąbrowski: Na deskach t. 3; Fik: 35 sezonów; Hist. filmu t. 5; Kelera: Wrocław; ŚSB t. I; T. Śląski 1922-72; Trybuna Rob. 1960 nr 260 (W. Szewczyk), 1961 nr 76 (W. Szewczyk), 1962 nr 138 (M. Po­dolska), 1963 nr 93 (M. Podolska), 1969 nr 203 (M. Po­dolska); Akta (tu fot.), ZASP; Programy, IS PAN. Ikon.: M. Demczuk: K. jako Urzędnik policyjny (Niemcy), rys., kredka, 1949 - MHKraków; J. Żebrowski: K. jako Btażys (Pieją koguty), rys., repr. Echo Krak. 1951 nr 147; Fot. - IS PAN, ZASP.
Film.: 1955 - Godziny nadziei (f.); 1956 - Cień (f.), Warszawska Syrena (f.); 1957 - Skarb kapitana Martensa (f.), Zimowy zmierzch (f); 1958 - Pętla (f.), Popiół i diament (f.); 1960 - Krzyżacy (f.); 1962 - Złoto (f.); 1963 - Czerwone berety (f.), Jak być kochaną (f.), Mil­czenie (f.), Smarkula (f.); 1964 - Pierwszy dzień wolności (f.), Pięciu (f.), Rozwodów nie będzie (f.), Skąpani w ogniu (f.), Wiano (f.); 1965 - Dzień ostatni, dzień pierwszy, ode. Nad Wisłą (s. tv), Gorąca linia (f.), Święta wojna (f), Życie raz jeszcze (f.); 1966 - Czterej pancerni i pies (s. tv), Sobótki (f.), Stawka większa niż życie, odc. Ściśle tajne (s. tv); 1967 - Bokser (f.), Morderca zostawia ślad (f.); 1969 - Molo (f.), Rzeczpospolita babska (f.), Sąsiedzi (f.), Wszystko na sprzedaż (f.); 1970 - Znicz olimpijski (f.); Materiały - Archiwum TVWarszawa.
Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

41 zdjęć w zbiorach :+

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji