Nie wiem, ile w tym przypadku a ile świadomego działania: w Teatrze "Ateneum" idą jednocześnie na obu scenach dwie sztuki pisarzy, którzy wyprzedzili znacznie swój czas, przeczuli faszyzm i jego ludobójcze, antyludzkie praktyki i dali temu wyraz w całej swej twórczości. Co prawda różnymi środkami artystycznymi. A można by się doszukać też pewnego pokrewieństwa w ich rodowe a i filozoficznych. Tylko że Witkacy - bo o niego tu chodzi i o Kafkę - potrafił się bronić przed dławiącym go koszmarem istniejącego i nadchodzącego świata intelektualnym dystansem groteski, drwiny, autoironii. U Kafki jest tylko groteska, ale groteska z koszmarnego snu. Kafkę poznaliśmy ze sceny właśnie dzięki "Ateneum": "Proces", "Zamek" a teraz trzeci głośny jego utwór prozaiczny, adaptowany dla sceny - "Ameryka"*). Jesteśmy w tym samym świecie, co w "Procesie" i "Zamku", to znaczy w świecie obsesyjnego lęku, w świecie który miażdży jednostkę w swych bezlitośnie i a