"Uczyń mi pan łaskę - pisał w r. 1835 Mikołaj Gogol do Aleksandra Puszkina - daj ja­kiś temat, choćby jakąś śmie­szną albo nie śmieszną, ale z gruntu rosyjską anegdotą. Ręka mi drży, żeby napisać te­raz komedię". I wielki poeta podsunął Go­golowi anegdotę o francie, który zatrzymawszy się w zaje­ździe w małym miasteczku i zgrawszy się w karty do cna, wzięty został za rewizora przybywającego z Petersburga in­cognito. Wszyscy, na czele z horodniczym zabiegają o je­go łaski za pomocą łapówek, donosików, umizgów. Cała znakomita galeria większych i mniejszych łajdaków, zwyk­łych plotkarzy i groźnych dzierżymordów. 19 stycznia 1836 roku w pe­tersburskim Teatrze Aleksandryjskim odbyła się premiera "Rewizora". Zaszczycił ją swą obecnością Mikołaj I, który za­dowolony z przedstawienia miał powiedzieć: "Wszystkim się dostało, a mnie najwięcej". W stolicy imperium zawrza­ło. Gogol swoją komedią zje­dnał sobie tyluż en