"Mazepa": romansowe przy­gody królewskiego dworzanina z zadnieprzańskich stepów. Z przygód tych ów Mazepa, opie­wany przez Byrona i Puszkina, ma tyle, że ryzykuje zamurowanie żywcem przez zazdrosnego męża niewinnej Amelii, tuszując dys­kretne acz lubieżne chętki swego chlebodawcy, króla Jana Kazi­mierza. Zupełnie inaczej, pocz­ciwiej, pokazał nam króla autor "Potopu". Co sprawiło, że właśnie ten dramat historyczno-romantyczny, tę napisaną ze zjadliwą iro­nią nieomal tragedię, Gustaw Ho­loubek uczynił w warszawskim teatrze "Ateneum" kanwą włas­nego jubileuszu 45-lecia pracy artystycznej? Myślę, że zdecydował o takim, a nie innym wyborze fakt, że ów dramat zawiera w sobie materiał na co najmniej kilka popisowych ról aktorskich. I możliwość stwo­rzenia kreacji musiała wydać się pociągająca reżyserowi spekta­klu, którym także jest aktor, je­den z największych w naszym czterdziestoleciu. No cóż, byłby to bardzo "holoubkowy" rys