Na sceną Teatru Ludowego w Nowej Hucie pod kierownictwem Józefa Szajny wszedł "Rewizor" Gogola. Nie tylko zresztą teatru "pod kierownictwem", także "Rewizor" pod kierownictwem Szajny, bowiem artysta-malarz i scenograf jest również reżyserem spektaklu. Jest to sytuacja szczególna, chociaż nie wyjątkowa, wystarczy wspomnieć przykład bliski, lecz przeciwstawny. Myślę o Wilamie Horzycy, który wszedł do teatru jako literat, i nie on jeden przecież. Ale takie wejścia - z zewnątrz niejako, chociaż w wypadku Szajny-scenografa porównanie to ma nośność ograniczoną - przesądza zwykle o stosunku do sztuki, którą nazywamy teatrem. Artysta już uformowany staje się w teatrze arbitralny i bezkompromisowy. Horzyca zawsze pozostał bezkompromisowym "literatem teatru". Słowo poetyckie i słowo dramatyczne było tą potęgą, przed którą korzył się, był jej posłuszny. Ale - miłośnik słowa - posłuszny był mu w jego brzmieniu współczesnym, zaprzedany literaturze