Jedno z najtrafniejszych zdań o Tołstoju, o jego roli i sytuacji w literaturze rosyjskiej i pow­szechnej, napisał Tomasz Mann: "Jak głęboka, spokojna kontemplacja u Goethego, jego precyzyjna zmysłowa fantazja, realna konkretność jego postaci ma się do idealnej wizji Schillera, podobnie, a nawet tak samo ma się potężna zmysłowość epiki Tołstoja do choro­bliwie zachwyconego świata snów i duszy Dostojewskiego - choć, na­turalnie, różnice epok i narodowo­ści ten kontrast pogłębiają, a wiec u Tołstoja, szlachecko-chłopskiego syna, naturalistycznego pisarza, pier­wiastek zmysłowy występuje z wię­kszą siłą i natarczywością aniżeli u niemieckiego humanisty i klasyka z wyższego mieszczaństwa".1) Tak podkreślona różnica pomię­dzy pisarstwem Tołstoja i Dostojew­skiego ma również znaczenie bardzo praktyczne. Powieści Dostojewskie­go szybko zostały zdobyte dla sce­ny, wielką epikę Tołstoja odkrył dopiero film. Adaptacje sceniczne "Gracza