1. W jednym z końcowych wersów "Jałowej ziemi" Eliot wypowiada słowa, które można poniekąd uznać za program poetycki czy w każdym razie za określenie warunków uprawiania poezji w czasie marnym: "These fragments I have shored against my ruins:"; w tłumaczeniu Miłosza brzmi to: "Te fragmenty wsparłem o moje ruiny". Fragmentaryczność poematu daje możliwość przedstawienia zrujnowanego świata, uchwycenia rozpadu i chaosu w rygorze wiersza. W istocie jednak ten ponury i zatrważający obraz - zwierciadło w okruchach - nie prowadzi Eliota do delektacji znijaczeniem, Eliot jest ostatnim poetą, któremu można by przypisać częstą w dwudziestym wieku, a dziś niemal obowiązującą postawę estetyzmu natchnionego nihilizmem. "Jałowa ziemia" była, owszem, diagnozą, ale postawioną przecież nie po to, żeby na niej poprzestać. Po tym wizerunku duchowej destrukcji Eliot podjął wysiłek scalenia świata, wspartego już nie "o ruiny", lecz na mocnym fundamencie chrze