Joshua Sobol, najwybitniejszy obok Hanocha Levina, dramatopisarz izraelski, zajmuje się, przede wszystkim niedawną hi­storia Żydów na ziemi Izraela. W swej pierwszej sztuce "Noc dwudziestego roku" grupa haluków - pionierów palestyń­skich - ujawnia powody przy­jazdu na ziemie przodków. Po­wody są indywidualne, prywat­ne. Takie pokazanie podszewki ludzkich decyzji jest prowokacją wobec Żydów. Sobol oświad­czył kiedyś: "Ponieważ naród żydowski stracił swoją wokację (powołanie), dlatego ja piszę prowokację". Prowokacją jest również "Ghetto", sztuka o getcie wileń­skim. Wśród jego mieszkańców nie ma ani jednego sprawiedli­wego. Nie jest nim Gens, ży­dowski szef getta, który sam dokonuje selekcji, by ocalić jak najwięcej ludzi, głównie silnych. Ani bibliotekarz Kruk, socjalista, intelektualista, który współ­pracuje z nikłym ruchem oporu, ale nawet książek nie ocala przed eksterminacją. Ani też "zmuzułmaniona" pieśniarka Chaja,