Dybuk - z hebrajskiego dibbuk: połącze­nie, przywiązanie - to w folklorze żydowskim dusza zmarłego grzesznika, która zamie­szkała w ciele osoby żyjącej. O takim niezwy­kłym mistycznym zespoleniu opowiada sztu­ka Szymona An-skiego (1863-1920; właści­we nazwisko Solomon Zainwil Rapaport), pi­sarza żydowskiego tworzącego po rosyjsku i od 1904 r. w jidysz, folklorysty, związanego z rosyjskim ruchem narodników. W latach 1911-14 kierował wyprawą etnograficzną do wsi żydowskich na Wołyniu i Podolu, gdzie zebrał obfity materiał folklorystyczny. Owo­cem literackim tej działalności jest m.in "Dy­buk" (1919), dramat osnuty na kanwie ży­dowskich podań ludowych. Wystawiony po raz pierwszy w Wilnie w 1920 r., został prze­tłumaczony na wiele języków, był ekranizowany i adaptowany, również na scenę opero­wą. Odwieczny motyw miłości, kabała i misty­cyzm, pierwiastek chasydzki - wszystkie te elementy przyciągają swą uniwersalnością wiele odmiennych