St. Herakliusz Lubomirski był najwybitniejszym, obok W. Potockiego, pisarzem za panowania Korybuta i Sobieskiego. Syn osławionego rokoszanina i infamisa, usiłował oczyścić pamięć ojca i poprawić konduitę rodu - jako statysta, obdarzony godnościami i nadaniami królewskimi. Zwany "Salomonem polskim" za swą uczoność i znajomość kultury światowej, zostawił dzieła polskie i łacińskie, pisane wierszem i prozą, treści wszelakiej: zarówno filozoficzno-religijnej, jak i swawolnej. Znane są też komedie Lubomirskiego, naśladowane z włoskiego, krążące za życia autora w odpisach (bo i niektóra dość frywolne), grywane w książęcym teatrze w Ujazdowie. Ostatnio wydano trzy te komedie drukiem, a jedną z nich - Don Alvaresa - gra obecnie Teatr Stary. Czegóż tu nie ma? Jak tytuł wskazuje, temat jest "hiszpański", a jego tłem - walka z Maurami. Jest dalej melodramat jeńca w niewoli "murzyńskiej", i intryga, zmierzająca do rozerwania małżeństwa zaginioneg