- Czy "Il viaggio a Reims" jest utworem okolicznościowym, zjadliwą satyrą poli­tyczną, czy radosnym wykwitem geniu­szu kompozytora, który pół roku przed premierą podpisał niezwykle korzystny kontrakt z paryskim Theatre Italien i do­łożył wszelkich starań, by udowodnić, że w pełni sobie na niego zasłużył? - Dlaczego postanowił wycofać ope­rę ze swego dorobku? - Z poczucia lojalności wobec Ka­rola X, który poniekąd mógł uznać dzieło za swoją własność? Wątpliwe: chodziły głosy, że król na premierze mało nie skonał z nudów. - Bo miał dar jasnowidzenia, przewi­dział rychłą abdykację monarchy i ewentualne konsekwencje swojej wiernopoddańczej postawy? Mało prawdopodobne: wydarzenia w ówczesnej Europie toczyły się nazbyt szybko, by Rossini miał powód przej­mować się podobnymi drobiazgami. - Bo zdawał sobie sprawę, że gdyby "Viaggio" wystawiano nadal w równie do­borowej obsadzie śpiewaków i instrumentalistów, koszty rozs