Autorzy

Trwa wczytywanie

Krzysztof Kieślowski

KIEŚLOWSKI Krzysztof
(ur. 27 czerwca 1941, Warszawa, Polska - zm. 13 marca 1996, Warszawa, Polska)
Reżyser filmów dokumentalnych i fabularnych, scenarzysta. Jeden z najwybitniejszych twórców kina światowego. Był synem był inżyniera budownictwa. Wczesne dzieciństwo spędził na nieustannych przeprowadzkach, spowodowanych zmianami sanatoriów, w których leczył się na gruźlicę jego ojciec. Po śmierci ojca, w 1957 roku, Kieślowski trafił do Warszawy do Liceum Techniki Teatralnej, w którym uczył się do roku 1962. W czasie nauki w liceum zrodziło się entuzjastyczne zainteresowanie Kieślowskiego teatrem. Prawie codziennie chodził na przedstawienia do teatrów Ateneum, Współczesnego i Dramatycznego. Po latach, pobyt w liceum stał się dla niego inspiracją do zrealizowania filmu "Personel" (1975). Z powodu swego uwielbienia dla teatru postanowił zostać reżyserem teatralnym. Ponieważ jednak na ten kierunek przyjmowano wyłącznie absolwentów innych studiów wyższych, Kieślowski postanowił zdawać na reżyserię filmową. Do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi dostał się dopiero za trzecim razem, w 1964 roku. W czasie przymusowej przerwy w nauce, między liceum i studiami, zajmował się nauczaniem rysunku, był referentem kulturalnym oraz garderobianym w Teatrze Współczesnym w Warszawie, gdzie zetknął się z aktorami tej miary co Tadeusz Łomnicki, Zbigniew Zapasiewicz, czy Aleksander Bardini.
W "Filmówce" Kieślowski uczył się do 1968 roku. W czasie studiów zrealizował szereg etiud fabularnych i dokumentalnych, między innymi "Tramwaj" (1966) i "Koncert życzeń" (1967). 5 lutego 1970 uzyskał dyplom magistra sztuki za pracę teoretyczną napisaną pod kierunkiem Jerzego Bossaka -"Film dokumentalny a rzeczywistość" oraz za dwa filmy dokumentalne: "Zdjęcie" (1968) i "Z miasta Łodzi" (1969), zrealizowane pod opieką Kazimierza Karabasza. "Zdjęcie" jest równolegle debiutem telewizyjnym Kieślowskiego, "Z miasta Łodzi" natomiast - jego pierwszym filmem zrealizowanym w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie, w której pracował od 1969 do 1983 roku. Wyreżyserował tam wiele głośnych dokumentów, między innymi: "Przed rajdem" (1971), "Robotnicy'71: Nic o nas bez nas" (1972), "Życiorys" (1975), "Z punktu widzenia nocnego portiera" (1977) oraz "Siedem kobiet w różnym wieku" (1978). Kilkanaście filmów dokumentalnych zrealizowanych wówczas przez Kieślowskiego odnosi się do sytuacji społecznej, gospodarczej i politycznej PRL.
W 1971 Kieślowski został członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich, w którym w latach 1978 - 1981 pełnił funkcję wiceprezesa. Od roku 1974 aż do śmierci, należał do Zespołu Filmowego "Tor". W latach 70. Kieślowski rozpoczął stałą współpracę z Telewizją Polską i realizował dla niej zarówno dokumenty, jak i spektakle teatralne - między innymi "Dwoje na huśtawce" w 1977 roku i "Kartotekę" w 1979. W 1978 zadebiutował jako reżyser teatralny w Starym Teatrze w Krakowie sztuką według własnego scenariusza opartego na wcześniejszym dokumencie zatytułowanym "Życiorys".
W 1973 roku reżyser zrealizował pierwszą fabułę. Był to film telewizyjny zatytułowany "Przejście podziemne". Dwa lata później powstał także film telewizyjny - "Personel", w którym Kieślowski nawiązał do własnej biografii. Główny bohater - grany przez studenta I roku reżyserii Juliusza Machulskiego - pracuje, jak niegdyś Kieślowski, w garderobie teatralnej. "Personel" to film zrealizowany w autentycznych wnętrzach i z udziałem prawdziwych krawców teatralnych. Przypomina film dokumentalny. Opowiada o nieprzekraczalnej granicy między artystami a personelem, o pozbywaniu się złudzeń młodości, o pierwszym trudnym wyborze życiowym.
Za prekursorski wobec kina "moralnego niepokoju" krytycy uznali film "Spokój" (1976) - historię robotnika, który po wyjściu z więzienia chce sobie ułożyć życie.
W 1979 roku Kieślowski zrealizował jeden z najlepszych filmów z tego nurtu - "Amatora" z Jerzym Stuhrem. Film opisuje losy filmowca-amatora, Filipa Mosza, który pracuje jako zaopatrzeniowiec. Mosz kupuje kamerę filmową, by rejestrować pierwsze kroki swej nowonarodzonej córki. Szybko jednak zaczyna filmować nie tylko własne dziecko, ale swój zakład pracy i miasteczko. Spostrzega, że za pomocą kamery można zarówno kłamać, jak i mówić prawdę. Bohater filmu chce mówić prawdę, za co płaci rozpadem rodziny, konfliktami z przełożonymi i otoczeniem. W ostatniej symbolicznej scenie bohater kieruje kamerę na siebie i zaczyna opowiadać historię swojego życia. W "Amatorze" Kieślowskiego interesuje miejsce sztuki w świecie, granice odpowiedzialności za słowo oraz cena swobody twórczej.
W 1981 roku Kieślowski zrealizował "Krótki dzień pracy", pisząc scenariusz wspólnie z Hanną Krall na podstawie jej reportażu "Widok z okna na pierwszym piętrze". Premiera tego telewizyjnego obrazu mogła się odbyć dopiero w 1996 roku. Opowiadał on o wydarzeniach radomskich 1976 oczami sekretarza partii w Radomiu. W filmie poza aktorami wystąpił także w roli siebie samego Tadeusz Mazowiecki.
Kolejny fabularny obraz Kieślowskiego zrealizowany w 1981 roku także czekał na swoją emisję kilka lat. "Przypadek" pokazano widzom dopiero w roku 1987. Film to trzy równorzędne historie młodego człowieka. Za każdym razem bohater grany przez Bogusława Lindę kupuje bilet na pociąg. W pierwszej historii wsiada do pociągu i poznaje ideowego komunistę, za którego sprawą staje się partyjnym aktywistą. W drugiej historii, po bójce na peronie, trafia na kolegium i zostaje aktywnym działaczem opozycji. W historii trzeciej bohater spóźnia się na pociąg i poznaje na dworcu dziewczynę, w której zakochuje się i wiedzie zwyczajne życie. Dwie pierwsze historie kończą się rozterkami i goryczą bohatera w Sierpniu 1980. W trzeciej, bohater ginie w przypadkowej katastrofie samolotowej.
W 1982 roku Hanna Krall poznała Kieślowskiego z prawnikiem Krzysztofem Piesiewiczem. W ten sposób rozpoczęła się ich wieloletnia przyjaźń oraz współpraca. Razem napisali scenariusze do wszystkich, z wyjątkiem "Siedmiu dni w tygodniu" (1988), filmów Kieślowskiego, zaczynając od "Bez końca" (1985), kończąc na niezrealizowanej trylogii "Raj, Czyściec, Piekło". Od "Bez końca" rozpoczęła także współpraca i przyjaźń Kieślowskiego z kompozytorem Zbigniewem Preisnerem.
W 1988 roku na ekrany weszły dwa filmy - "Krótki film o zabijaniu" i "Krótki film o miłości". Zapoczątkowały cykl "Dekalog" - dziesięć filmów telewizyjnych nawiązujących swoim przesłaniem do podstawowego kodeksu etycznego judaizmu i chrześcijaństwa. Cykl prezentowany w wielu krajach na świecie zdobył powszechne uznanie krytyki i widzów, otrzymał szereg nagród i wyróżnień.
W 1991 roku Kieślowski zrealizował w koprodukcji z Francją "Podwójne życie Weroniki"- film o dwóch identycznych kobietach, o tym samym imieniu i podobnej wrażliwości, żyjących w różnych krajach. Łączy je jednakże silna więź psychiczna, którą, nie znając się, mogą jedynie przeczuwać. Kiedy jedna z nich - Polka, umiera z powodu nadmiernego wysiłku, jakim był dla niej uprawiany zawodowo śpiew, druga - Francuzka porzuca muzykę pod wpływem impulsu.
Ostatnie dzieło Kieślowskiego to trylogia "Trzy kolory". W jej skład weszły filmy "Niebieski", "Biały" i "Czerwony" - kolory francuskiej flagi narodowej. Każdy z nich nawiązywał do symboliki haseł Równość - Wolność - Braterstwo. Po zrealizowaniu cyklu (1993-94) Kieślowski ogłosił, że wycofuje się z realizowania filmów.
Krzysztof Kieślowski za swoją twórczość filmową otrzymał dziesiątki nagród i wyróżnień, między innymi: Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Mannheim za "Personel", Złoty Medal na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie za "Amatora", Złotego Lwa na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji za "Trzy kolory:Niebieski", Srebrnego Niedźwiedzia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie za "Trzy kolory: Biały". W 1985 na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie otrzymał nagrodę za całokształt twórczości filmowej. W 1990 został honorowym członkiem Brytyjskiego Instytutu Filmowego za "wybitny wkład do kultury ruchomego obrazu". W 1993 otrzymał Order Literatury i Sztuki ministra kultury Francji, w 1994 - duńską Nagrodę im. C.J. Soninga za "wkład w rozwój sztuki filmowej i europejskiej kultury". W 1994 Kieślowski był nominowany do Oscara za reżyserię filmu "Trzy kolory: Czerwony". W 1996 otrzymał Europejską Nagrodę Mediów (Girona). Od 1995 był członkiem Amerykańskiej Akademii Filmowej. Jest laureatem Felixa - nagrody Europejskiej Akademii Filmowej. Od 2000 roku jego imię nosi Wydział Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Kieślowski wykładał reżyserię i scenopisarstwo na uczelniach w Katowicach, Berlinie, Helsinkach, Łodzi oraz w Szwajcarii.
Zmarł w Warszawie, po operacji serca.

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji